Page 76 - MÜZİK KÜLTÜRÜ

TÜRK MÜZİK KÜLTÜRÜ

a) Mehter Müziği: Mehter müziğinin en önemli çalgılarından biri davuldur. Hunların
resmî törenlerde kullandıkları davul; devletin varlığını, bağımsızlığını, egemenliğini simge-
leyen bir çalgıdır. Tuğ Takımının çalgı kadrosu Hunlar Dönemi’nde oluşmuştur. Davul, boru,
zil, zurna ve kösten oluşan Tuğ Takımının temelleri Hunlar Dönemi’nde atılmıştır. Mehter
topluluğunda çalan müzisyenlere şakirdan adı verilirdi. Şakirdanlar, Enderunda eğitim alır-
lardı (Görsel 4.39). Mehterhane dönemi, Yeniçeri Ocağının kapatılması ve çok sesli müzik
topluluğu olan Muzıka-yi Hümâyunun kurulmasıyla son bulmuştur. Mehter müziğinin çalgı-
ları iki grupta sınıflandırılır. Nefesli sazlar; zurna, nefir, derviş boruları, av borusu, mehter
boruları, yabancı kaynaklı borular, mehter düdüğü ve klarnetten oluşur. Vurmalı sazlar ise
kös, nakkare, tablbaz, def, davul, zil, çevgandır.

Görsel 4.39: Mehter Takımı
b) Bando Müziği: Sultan II. Mahmut, 1826’da Yeniçeri Ocağı’nın kapatılmasıyla
Avrupa örneğine uygun bir boru takımının kurulmasını istedi. Padişahın isteği üzerine ilk
Osmanlı askerî bandosu kuruldu. İlk olarak boru takımı oluşturuldu. Bundan iki yıl sonra
bandoya yaylı çalgılar eklendi ve bando, Muzıka-yi Hümâyun adı altında faaliyetlerini sür-
dürdü (Görsel 4.40). Cumhuriyet’in kurulması ile Ankara’ya getirilen Muzıka-yi Hümâyun,
Millî Savunma Bakanlığına bağlanmış ve yönetimi Zeki Üngör’e verilmiştir.
1933’te Riyaset-i Cumhur Armoni Mızıkası adı ile hizmetine devam eden bando-
nun yapısı ve görevinde değişiklikler yapılarak bandonun adı Kara Kuvvetleri Bando ve
Armoni Mızıkası olarak değiştirilmiştir. 1987 yılında diğer kuvvet komutanlıklarına men-
sup müzisyenleri de kadrosuna dâhil ederek Türk Silahlı Kuvvetleri Armoni Mızıkasına
dönüşmüştür.

Görsel 4.49: Mızıkayıhümayun

Görsel 4.40: Muzıka-yi Hümâyun

74