Page 72 - MÜZİK KÜLTÜRÜ |

TANIMAK GEREK

İdil Biret: Müziğe olan ilgisi iki yaşında başlayan İdil Biret, dört yaşında Bach'ın prelüdlerini
çalmaya başladı. Dayısı Müzikolog Mahmut Ragıp Gazimihal'di. İlk derslerini Mithat Fenmen'den
aldı. 1948 yılında, henüz yedi yaşındayken, ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Biret'in yurt dışında
eğitiminin gereksinimlerinin karşılanması için TBMM'ye bir teklif sundu. Bu teklif sonucunda İdil
Biret için özel olarak çıkartılan kanun, "Harika Çocuklar Yasası" olarak bilinir. Bu kanun çerçevesin-
de eğitimi için ailesiyle birlikte Paris Konservatuvarına gönderilen Biret, burada 20. yüzyılın önemli
pedagoglarından Nadia Boulanger ile çalıştı. Sekiz yaşında Paris Radyosunda ilk konserini verdi.
Fransız piyanist Alfred Cortot'dan dersler aldı. Biret, 11 yaşındayken Kempff ile Mozart'ın İki Piya-
no İçin Konçertosu"nu Paris Champs-Elysees Tiyatrosu'nda çaldı. Zaman zaman Kempff'in Posita-
no'da verdiği usta sınıflara katıldı.
İdil Biret, Paris Ulusal Konservatuvarını yüksek piyano, eşlikçilik ve oda müziği dallarında bi-
rinci olarak bitirdiğinde 15 yaşındaydı. 16 yaşından itibaren çeşitli dünya sahnelerinde yer aldı.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk konserini 21 yaşında, Rachmaninoff’un Üçüncü Piyano Kon-
çertosu"nu çalarak Erich Leinsdorf yönetimindeki Boston Filharmoni Orkestrası ile gerçekleştirdi.
Biret beş kıtayı kapsayan konserlerinde Atzmon, Copland, Kempe, Keilberth, Sargent, Mon-
teux, Fournat, Leinsdorf, Pritchard, Scherchen, Rozhdestvensky, Mackerras gibi ünlü şeflerle çaldı.
Montreal, Berlin, Montpellier, Nohant, Royan, Dubrovnik, Atina, Ankara ve İstanbul festivallerine
katıldı. Boston Symphony, Orchestre National de France, Orchestre Suisse Romande, London Sy-
mphony, Leningrad Philarmonic, Leipzig Gewandhaus, Dresden Staatcapelle, Tokyo Philarmonic,
Sydney Symphony ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde dünyanın her yerinde kon-
serler verdi.
Kraliçe Elisabeth (Belçika), Van Cliburn (ABD), Busoni (İtalya), Liszt (Almanya) gibi birçok ulus-
lararası piyano yarışmasında jüri üyeliği yapan İdil Biret'in aldığı ödüller arasında Lili-Boulanger
(Boston), Harriet Cohen/Dinu Lipatti (Londra), Polonya hükûmetinin kültür liyakat ve Fransız hükû-
metinin Chevalier de I'Ordre National de Merite nişanları da bulunmaktadır. İdil Biret, 1971 yılın-
dan beri devlet sanatçısıdır.

71