Page 24 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI | 11
P. 24
1.2.1. Süreklilik Gösteren Ritimli Sözlü Eserler
Türk halk müziğinde dizisi ve seyri olan belirli bir usule göre ölçülü ve ritimli bir şekilde icra
edilen sözlü ve sözsüz ezgilere “kırık hava” denir.
“Ritimli sözlü ezgiler” için kullanılan “kırık havalar”; türkü, ilahi, zeybek, koşma, deyiş, se-
mah, yiğitleme, güzelleme, ninni gibi başka yerel adlar taşımaktadır. Türk halk müziğinin
yayıldığı bölgeler incelendiğinde Batı Anadolu’da zeybekler, Orta ve Doğu Anadolu’da sözlü
halay havaları, Orta Anadolu’da sözlü kaşık havaları, Akdeniz’de “teke zotlatmaları” gibi tür-
ler görülmektedir. Türk halk müziği ezgileri; aynı zamanda halk oyunlarına da ilham vermiş,
halk oyunlarının bölgelere göre ayrılmasını sağlamış ve zenginleşmesine katkı sunmuştur.
Yörelerine göre bazı karakteristik ritimli sözlü ezgi örnekleri şunlardır:
Zeybekler
Harmandalı, Al Yazma zeybeği, Kerimoğlu zeybeği, Serenler zeybeği…
Teke Zotlatmaları
Ardıç Arasında Biter Naneler, Dirmilcikten Gider Yaylanın Yolu, Yayla Yollarında Yürüyüp
Gelir…
Halaylar
Arzu Kanber halayı, Altın Yüzük Yaptırdım, Başımda Altın Tacım…
Kaşık Havaları
Açıl Ey Ömrümün Varı, Aslan Mustafa’m, Çaya Vardım…
23
