Page 30 - TÜRK HALK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI | 11

ETKİNLİK 6

Aşağıda verilen ritimli çalgısal ezgiyi eşlik ederek dinleyiniz.

TAMZARA

% œ œ œ œ Yöresi: Erzurum
9
%
& 8 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ . œ œ œ œ . .
J

& % . . œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ . œ œ œ œ . .
J
SON
œ œ _ œ œ œ œ . œ œ œ œ œ œ œ
& % ‘ ‘

œ _ œ œ œ œ œ œ . œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ %
& % œ œ œ . œ œ J œ

1.2.3. Süreklilik Gösteren Serbest Ritimli Ezgiler

Türk halk müziğinde “serbest ritimli ezgiler” denildiğinde genellikle “uzun havalar” akla
gelmektedir. Çünkü “uzun havalar” hem sözlü halk ezgileridir hem de belirli bir ritim kalıbı
ile seslendirilmez. Uzun havalarda genellikle sevda, ayrılık, ölüm gibi duygular lirik bir

şekilde anlatılmıştır. Serbest ritimli ezgilerde bireysel ve toplumsal olaylar duygulu ezgilerle
seslendirilmiştir.

Uzun havaların seslendirilmesinde sözlere genellikle yörede kullanılan bir çalgı eşlik eder.

Ancak ezgiler bir ritmik yapı içinde kurgulanmamıştır. Ana ezgiye eşlik eden çalgı bir ritim
çalgısı değildir. Müziği üretenlerin en içten duygularının seslere aktarıldığı bu havalarda söz
ön planda olduğu için icrayı etkileyen en önemli ögenin insan sesi olduğu görülmektedir. Uzun
havalar, “serbest ritimli ezgiler” olarak sınıflandırılmıştır. Uzun hava, icracının seslendirme
biçimine dayalı olarak serbest bir şekilde icra edilir. Ancak halk şiirindeki hece ölçüsü ve dize

sayısı nedeniyle bazılarının kendi içinde bir ritmik yapısı vardır.

Türk halk müziğinde bazı ezgiler belirli bir ritim ve usule sahip değildir. Bu ezgilerin sadece
makamsal dizisi ve bu dizi içindeki seyri bellidir. Belirli bir dizisi ve seyri olup ritim ve usul

bakımından serbest olan ezgilere Türk halk müziğinde “uzun hava” denir. Bazıları sözlü,
bazıları çalgısaldır.

29