Page 72 - ÇALGI TOPLULUKLARI (BATI MÜZİĞİ) 12

1.
Aşağıda Klasik Dönem’de müzik alanında yapılan yenilikleri gösteren bir tablo ve-
rilmiştir. Siz de Batı Müziği Tarihi dersi bilgilerinizden yararlanıp dönemin toplumsal
gelişim ve değişimlerini araştırınız, tabloyu doldurunuz.

1750-1770 1790-1810

1750’de Johann Stamitz 1761’de Haydn, Esterhazys 1791’de Mozart, Sihirli Flüt operasını ilk kez Viyana’da 1800’de yeni yüzyıl doğarken Çek kültürü ve folklorik ge-
(Yohan Şıtamitz), Klasik (Eşterhajiş) Orkestrasının yönetti. leneklere olan ilgi, bazı bestecilerin eserlerinde milliyetçi
Dönem’i tamamen şekillen- şef yardımcılığına getirildi. 1792’de Beethoven ile Haydn, Viyana’da çalışmaya baş- ögeler olarak görülmeye başlandı.
diren Mannheim (Manhaym) ladı. Beethoven 2 No’lu Piyano Sonatı’nı Haydn’a adadı.
Orkestrasının şefi oldu. 1762’de 6 yaşındaki 1795’te Haydn ikinci ve en 1796’da Beethoven, İki 1805’te Beethoven’ın ilk ve tek operası olan Fidelio
1752’de Paris’te Fransız Mozart; Salzburg’dan yararlı ziyaretini Londra’ya Çello Sonatı’nı tamamladı. (Fidelyo) operasının Viyana’da çok başarılı bir prömiyeri
(Sazburg) ayrılarak Paris,
Barok operası ile İtalya’nın Münih ve Londra’yı kap- yaptı. Orada bestelediği 5 No’lu Sonatı’nı Prusya yapıldı.
yeni opera buffası arasın- sayan ilk konser turnesine final senfonisi sayesinde Kralı 2. Frederic Wilhelm’e 1808’de Beethoven’ın 4 ve 5. senfonileri ile 4. Piyano
da rekabet başladı. çıktı. Gluck’un Orfeo ve verdiği konserlerde çok (Frederik Vilhem) adadı. Konçertosu’nun koro, orkestra, piyano için Do Minör
1759’da Avusturyalı Euridice (Orfeo ve Öridiçe) büyük alkış aldı. Fantezisi’ni de içeren kayda değer prömiyeri yapıldı.
besteci Joseph Haydn operaları repertuvarlardan Beethoven’ın Fidelio operasının prömiyerinin yapıldığı
(Yosef Haydın), Mannheim Tuileries (Çilri) Sarayı, hiç çıkmadı. Dünya prömi- Viyana Tiyatrosu.
Orkestrası için ilk tamam- Paris, konser için bir alan yeri Viyana’da yapıldı. Manuel Antunes (Menuel
lanmış çalışması olan Re (1725-1790). 1763’te Mozart, ziyaret Entunyes) tarafından yapı-
Majör Senfonisi’ni yazdı. ettiği Mannheim Orkestra- lan büyük piyano, Lizbon
sından etkilendi. (1767).

manzara görseli 1768’de ilk piyano kon-
seri, Londra’da J. C. Bach
(Yohan Kırıstiyan Bah)
tarafından verildi.
Londra’da yapılmış kare
piyano (1790).

1770-1790 1810-1820

1773’te C. P. E. Bach (Karl 1779’da Haydn’ın 70 No’lu 1781’de Salzburg Baş- 1784’te Haydn ve Mozart, 1813’te Filarmoni Topluluğu,
Filip Emanuel Bah), kendi Senfonisi, yangından sonra piskoposu, Mozart’ı göre- Viyana’da oda müziği halk konserleri vermek için Beethoven’ın portresi
otobiyografisini yazan ilk Esterhazys Operasının açılı- vinden azat etti ve Mozart yapmaya başladı. Londra’da kuruldu. Topluluk,
bestecilerden biri oldu. şından sonra üne kavuştu. Viyana’ya gidip serbest Beethoven’ın 9. Senfonisi
1775’te Paris’te oynanan müzisyen oldu. ve Mendelssohn’un (Men-
Sevil Berberi ve onu takip Haydn’ın Armida operası oyun kostümü (1784). delson) İtalyan Senfonisi
eden Figaro’nun Düğünü gibi yeni işler ortaya koydu.
operaları Mozart (Motzart)
ve Rossini’ye (Rossini) 1814’te Alman mucit
ilham kaynağı oldu. Johann Malzel’s (Yohan
Malze), bestecilerin eser-
18. yüzyılda çalışma odası. lerinde hızı ayarlamalarını
mümkün kılan metronomu
buldu.
1816’da Rossini, üç haftadan
daha kısa bir sürede Sevil
Berberi’ni yazıdı.
interiyör görseli 1819’da Keman virtüözü Pa-

ganini (Paganini), solo keman
için 24 Capris, Op. 1 eserle-
rini yeteneklerinin farkında
1787’de Mozart’ın Don Giovanni (Don Cuvanni) operası- olmayan ancak bu eserleri
nın ilk prömiyeri Prag’da yapıldı. çalabilen sanatçılara adadı.

70 71