Page 202 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

TEMEL DOKU

¡ Depo parankiması
Bitkinin kök, gövde, meyve ve tohum kısımlarında bulunur. Nişasta, yağ, protein gibi besin maddelerini ya da suyu depolar.
Kaktüslerde su, zeytinde yağ, fasulyede protein, patateste nişasta depolanması bu duruma örnek olarak verilebilir.

Patateste depo parankiması

Kollenkima (Pek Doku)
• Bitkinin büyümekte olan kısımlarına destek verir.

• Çiçek ve yaprak sapında, yaprak damarlarının çevresinde, genç gövde ve sürgün kısımlarında bulunur ve bu kısımlara
mekanik destek sağlar.
• Canlı bir dokudur.

• Kollenkima hücrelerinin çeper kalınlığı parankima hücrelerinden fazladır. Hücre çeperlerinde selüloz ve pektin birikme-
si nedeniyle kalınlaşmalar meydana gelmiştir.
• Kalınlaşmalar, hücrelerin teğetsel çeperlerinde görülür ve lameller oluşursa bu kalınlaşmaya levha kollenkiması;
hücre çeperinin sadece köşe bölgelerinde oluşursa köşe kollenkiması adını alır.

Levha kollenkiması Köşe kollenkiması

Sklerenkima (Sert Doku)
• Bitkinin büyümeyi tamamlamış, olgunlaşmış organlarında bulunur. Bu doku hücreleri selüloz ve bol miktarda lignin
(odun özü) biriktirir. İlk oluştuğunda canlı olan bu doku, hücrelerinin çeperlerinde lignin birikmesi nedeniyle canlılığını
yitirir.

• Sert çeperleri sayesinde bitkiyi destekler. Kollenkima hücrelerine göre çok daha serttir.
• Sert doku, sklerenkima lifleri ve taş hücreleri olmak üzere iki çeşittir.
¡ Sklerenkima lifleri
Bitkide gövde ve meyve kabuğunda, yapraklarda veya tohumlarda bulunabilir. Lifler uzun, ince ve kapalı uçludur. Gerilme
ve darbelere karşı dirençlidir. Bitkiye destek sağlar. Örneğin keten lifleri ise dokuma sanayinde ticari amaçlı kullanılmak-
tadır.

202 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT