Page 201 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

BIYOLOJI

KONU TEMEL DOKU
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

TEMEL DOKU
Temel Dokunun Genel Özellikleri
• Temel doku, bitkinin örtü ve iletim dokusu dışında kalan kısımlarını dolduran dokudur.

• Kök, gövde, yaprak gibi organların tümünde bulunur.
• Depo, fotosentez, destek gibi işlevler için özelleşmiş çeşitli hücreleri içerir.
• Parankima, kollenkima ve sklerenkima dokuları temel doku çeşitleridir.
Parankima Dokusu

• Parankima, tüm organların yapısında bulunan doku çeşididir.
• İnce çeperli, bol sitoplazmalı ve genellikle canlı hücrelerden oluşur.
• Parankima hücrelerinin çoğu, belirli koşullar altında bölünerek diğer bitki hücresi tiplerine dönüşebilen meristemden en
az farklılaşmış doku çeşididir.
• Yaralanma gibi durumlarda bölünerek yeni hücreleri oluşturur ve yaralanma bölgelerini onarabilir.
• Tek parankima hücresinden laboratuvar ortamında bütün bir bitki oluşturmak da mümkündür.
• Bitkilerde en fazla bulunan dokudur.
• Bitkilerde görevlerine göre dört çeşit parankima dokusu bulunur. Bunlar: iletim parankiması, havalandırma paranki-
ması, özümleme parankiması ve depo parankimasıdır.
¡ İletim parankiması
İletim demetlerinin etrafında sıralanan parankima hücrelerinden oluşur. Özümleme parankiması tarafından sentezlenen
organik bileşiklerin diğer dokulara iletilmesi ve iletim sistemi aracılığı ile gelen suyun ve minerallerin fotosentez yapan
hücrelere iletilmesini sağlayan parankima dokusudur.
¡ Havalandırma parankiması
Genellikle suda ve bataklıkta yaşayan bitkilerin kök ve gövdelerinde bulunur. Çok sayıda hücreler arası boşluğa sahiptir.
Bu boşluklarda hava depo edilir ve bu boşluklar bitkinin gaz alışverişinde görev alır.
¡ Özümleme (asimilasyon) parankiması
Yapraklarda, otsu ve genç gövdelerde bulunur. Özümleme parankiması hücreleri bol kloroplast taşır. Fotosentez yapa-
rak organik maddelerin sentezlenmesini sağlar. Mezofil olarak isimlendirilen yaprağın temel dokusu alt ve üst epidermis
tabakaları arasında kalmıştır. Mezofil fotosentez için özelleşmiş parankima hücrelerinden oluşur. Palizat parankiması,
üst epidermisin altında yer alan uzun ve silindirik hücrelerden oluşmuştur. Palizat parankiması hücreleri bol kloroplast
içerdiğinden fotosentezin en yoğun yapıldığı yerdir. Sünger parankimasını oluşturan hücreler ise palizat parankimasına
göre daha az kloroplastlıdır. Bu hücrelerin hücreler arası boşlukları daha fazladır. Sünger parankiması hücreleri yaprağın
alt tarafında bulunur.

Yaprak enine kesitinde özümleme parankiması
BİYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 201