Page 34 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

DUYU RESEPTÖRLERİ, DERİ, BURUN, DİL

Alt Deri (Dermis)
• Üst derinin altında nispeten daha kalın bir kısım olan alt deri, kolajen ve elastik lifler içerir.
• Yoğun ve düzensiz bağ dokudan oluşmuştur. İçerdiği lifler sayesinde çekme veya germe kuvvetlerine karşı dirençlidir.

• Kan damarları, sinirler, kıl kökleri, ter ve yağ bezleri alt deriye gömülüdür.
• Üst deride kan damarları bulunmazken alt deride bulunan kan damarları derinin beslenmesini sağlar.
• Ter bezleri, kıl kökleri ile bağlantılı olup terlemeyle vücut ısısının ayarlanmasına yardımcı olur.
• Yağ bezleri derinin nemli kalmasını sağlar. Kıllar, kıl köküne sarılmış serbest sinir uçları (kıl kökü reseptörü) sayesinde
dokunmada ve hareketi algılamada görev alır.
• Alt derinin altında derinin bir parçası olmayan deri altı tabaka bulunur. Deri altı tabaka, yağ deposu işlevi gören yağ
doku içerir.

• Alt deriden uzanan lifler sayesinde deri, deri altı tabakasına tutunmuştur.
• Duyu reseptörleri alt deride uyarının tipine göre yerleşmiştir. Hafif dokunma ya da titreşimi algılayan reseptörler yüze-
ye yakın bulunurken kuvvetli basınç ve titreşimi algılayan reseptörler derinde yer alır.

• Vücudun her yerine dağılmış duyu reseptörleri dudaklarda ve parmak uçlarında yoğun şekilde bulunur.

Meissner (meysner) Cisimcikleri Serbest Sinir Uçları
Dokunmaya duyarlı duyu reseptörleridir. Ağrıya, temasa, ısıya karşı
Dokunmanın başlangıcını duyarlıdır. Gıdıklanma ve kaşıntı
ve düşük frekanslı titreşimleri hissinin oluşmasında görev alır.
algılar. Her bir cisimcik bağ doku
kapsülüyle çevrelenmiş dendrit kütlesidir.
Parmak uçları, avuç içleri, göz
Merkel Diskleri
kapakları, dilin ucu, dudaklar
Daha çok kıllı deride
gibi kılsız deride bulunur.
bulunur ve dokunmada
görev alır. Sürekli
dokunma ve baskıyı algılar.
Üst deriyle temas eden
daire şeklinde, düzleştirilmiş
serbest sinir uçlarıdır.

Krause (kıraus) Cisimciği
Kapsüllenmiş sinir
uçlarından oluşur.
Dokunma ve basıncın
algılanmasında görev
alır. Bazı kaynaklara göre
Krause cisimciği soğuğun
algılanmasında da işlev
görür.

Pacini (paçini) Cisimciği
Alt deride, deri altı tabakasında ve Ruffini (rufini) Cisimcikleri
diğer vücut dokularında bulunur. Alt deride, deri altı tabakada
Yoğunlukla ayak tabanlarında ve ve vücudun diğer dokularında
avuç içlerinde bulunan Pacini cisimciği bulunan cildin gerilmesini ve basıncı algılayan
basıncı ve titreşimi algılamada görev alır. kapsüllü reseptörlerdir. Ayrıca eklem
Ayrıca eklem ve kaslardan alınan bilgiyle ve kaslardan alınan bilgiyle sinir sisteminin
sinir sisteminin eklem rotasyonu hakkında vücut pozisyonu hakkında bilgi edinmesine
bilgi edinmesine yardımcı olur.
yardımcı olur.

Derinin enine kesiti ve duyu reseptörleri
34 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT