Page 58 - Konu Özetleri AYT Biyoloji
P. 58

İSKELET KASININ KASILMA MEKANİZMASI, KASILMANIN KONTROLÜ, ENERJİ METABOLİZMASI


                                        KASLARDA KASILMANIN KONTROLÜ
        Kaslarda Kasılmanın Kontrolü ve Kasılma Evreleri
        Çizgili kasların dinlenme durumunda hafif kasılı ve gergin kalma durumuna kas tonusu denir. Bu durum vücut duruşunda
        önemli bir etkiye sahiptir. Kas aksiyon potansiyeli ile kasılı olmasa da sinir hücrelerinden gelen düşük hızdaki impulslarla
        bir miktar kasılı tutulur. Kas tonusu bilincin açık olduğu zamanlarda vardır. Bir kas, uyarı aldıktan sonra kasılması ve gev-
        şemesi üç evrede gerçekleşir. Bu evreler sırasıyla gizli evre, kasılma evresi ve gevşeme evresidir.

                                      Kasılma evresi: Kasların kasılmaya
                                      başladığı andan gevşemeye başladığı
                                      ana kadar geçen süreyi içerir.
                   Gizli evre: Kasların
                Kasılma Mİktarı  kasılmaya başladığı              Gevşeme evresi: Kasların gevşeyerek
                   uyartıyı aldığı andan
                                                                  tekrar eski hâline dönmesi için geçen
                   ana kadar geçen
                                                                  süreyi içerir.
                   süreyi içerir.








                               UYARTI
                                                                                   Zaman (ms)
                       0        10        20       30        40        50
                                    İskelet kasının kasılma ve gevşeme mekanizması

        Aksiyon potansiyelinin etkilediği motor birimlerin sayısının çok olması ya da uyarının sıklığı, daha çok kas telinin uyarıl-
        masını ve kuvvetli kasılmayı sağlar. Bir kas telindeki tek bir aksiyon potansiyeli tek bir kasılmayı (seğirmeyi) tetikler. Kas
        lifi dinlenmeye geçemeden yeni uyarılarla kas teli tetiklenirse kasılmalar birbirine eklenir ve kas teli tarafından oluşturulan
        kasılma kuvveti artar. Uyarıların hızlı bir şekilde tekrarlanmasıyla kasın gevşeme evresine giremeden tekrar ve sürekli
        kasılması durumuna fizyolojik tetanus denir. Kramp ve spazmlar fizyolojik tetanusa örnek verilebilir.

                                                                 Fizyolojik tetanus

           Kasılma Kuvveti  Tek bir   Birbirine eklenmiş                                 Uyarılma
               kasılma
                              kasılmalar

                                                                                         durduğunda
              Aksiyon
              potansiyeli                                                                gevşeme







                                                                                            Zaman (ms)
                                                 Fizyolojik tetanus













  58      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                               BİYOLOJİ - AYT
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63