Page 28 - Konu Özetleri AYT Coğrafya
P. 28
COĞRAFYA
KONU TÜRKİYE’DE TARIM ÜRÜNLERİ
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
TÜRKİYE’DE TARIM ÜRÜNLERİ
TÜRKİYE’DE YETİŞTİRİLEN BAŞLICA TARIM ÜRÜNLERİ
ARAZİ KULLANIMI 1950 2023
Toprak örtüsü; tarımsal faaliyetlerin yapıldığı en önemli kaynaktır.
Toprağın değişik sosyoekonomik faaliyetler için değerlendirilme- Tarla arazisi 18,5 25,0
sine topraktan yararlanma denir. Bu değerlendirme şekillerine Bağ-bahçe arazisi 1,8 4,0
göre toprak; tarla arazileri, bağ bahçe arazileri, çayır ve mera Çayır ve mera arazisi 48,1 18,2
arazileri, orman arazileri ve ürün getirmeyen araziler olmak üzere Orman arazisi 13,2 29,8
beş gruba ayrılabilir.
Diğer 18,4 23,0
Türkiye'de Araziden Yararlanma Şekilleri ve Oranları
(%, TÜİK)
Baklagiller
Baklagiller grubunda yer alan nohut (Kırşehir ve Ankara), fasulye (Konya ve Niğde) ve mercimek (Diyarbakır, Yozgat)
Türkiye’de yaygın olarak yetiştirilen tarım ürünleridir. Fasulye, yükseltisi 1200 metreyi aşmayan ve yazın sulanabilen
ovalarda yetişebilen; nohut ve mercimek ise kuraklığa dayanıklı ve bakımı daha kolay olan tarım ürünleridir.
Buğday
İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinin yağışlı, yaz mevsiminin ise kurak
geçtiği bölgelerde yetişir. Yaz mevsiminde yağış alan Doğu Karade-
niz kıyıları hariç ülkenin her yerinde buğday üretilebilmektedir. Buğ-
day üretimi özellikle iklim koşullarına bağlı olarak yıllara göre farklılık
gösterir. Ekmek, bulgur, makarna, bisküvi, hayvan yemi gibi ürünler
buğdaydan elde edilmektedir. En çok yetiştirildiği yerler: Konya, An-
kara, Diyarbakır
Arpa
Buğdaydan sonra en çok yetiştirilen tahıl ürünüdür. Yetişme şartları buğdaya benzemekle birlikte buğdaydan daha erken
olgunlaşan arpa soğuk ve sıcağa karşı daha dayanıklıdır. En fazla yem ve bira sanayisinde kullanılmaktadır. En çok
yetiştirildiği yerler: Konya, Ankara, Şanlıurfa
Mısır
Yazı yağışlı, nemli ve ılıman iklim bölgelerinin bitkisi olan mısırın sulu
tarım yöntemiyle de yetiştirilebilmesinden dolayı ülkemizde ekim alanı
genişlemiştir. Beslenmenin yanı sıra hayvan yemi ve endüstride ham
madde olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de önceleri Karadeniz, Marma-
ra, Ege ve Akdeniz kıyılarında önemli ölçüde birinci ürün olarak ekimi
yapılan mısır; son yıllarda özellikle Çukurova, Amik Ovası, Güneydoğu
ve Kıyı Ege’de ikinci ürün olarak yetiştirilmektedir.
Çeltik (Pirinç)
Yüksek sıcaklık ve bol su isteği olan bir bitkidir. Su içinde çimlenir ve
ekiminden hasat dönemine kadar su içinde yetişir. Bu nedenle Türki-
ye’de çeltik tarımı, akarsu boyları ile vadi tabanlarında yoğunlaşmıştır.
Üretim yapılan alanlarda ortaya çıkan sivrisinekler, sıtma hastalığına
yol açabildiğinden genellikle yerleşmelerden uzak yerlerde tarımı ya-
pılmaktadır. En çok yetiştirildiği yerler: Edirne, Samsun, Balıkesir
28 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - AYT