Page 138 - Konu Özetleri AYT Fizik

DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET KAVRAMLARI

FREKANS:
Çembersel hareket yapan bir cismin, birim zamandaki tur sayısına "frekans" denir ve bu, cismin ne kadar hızlı hareket
-1
ettiğinin bir ölçüsüdür. Frekans, "f" harfi ile simgelenir ve SI’da birimi 1/saniye (s ) ya da hertzdir (Hz). Hertz (Hz), 1 sani-
yedeki tekrar sayısı olarak tanımlanır.

Jet motorunun frekansı, araba tekerleğinin frekansından
daha yüksektir; bu da jet motorunun, araba tekerleğine
göre daha hızlı döndüğü anlamına gelir.

Jet motoru Araba tekerleği

RPM, "Revolutions Per Minute" ifadesinin kısaltmasıdır ve Türkçe’de "Dakikadaki Devir
Sayısı" anlamına gelir. Örneğin dönen bir motor milinin, bir dakika içerisinde kaç kez tam
tur attığını gösteren bir ölçü birimidir.

PERIYOT VE FREKANS ARASINDAKI ILIŞKI
Periyot, periyodik bir hareketin tamamlanması için gereken süreyi ifade ederken; frekans, birim zaman içinde gerçekleşen
tam döngü sayısını ifade eder. Periyot (T) ile frekans (f) arasında ters orantı bulunur. Periyot arttıkça frekans azalır, frekans
arttıkça periyot azalır.
T • f = 1 matematiksel bağıntısı ile ifade edilir.

DÜZGÜN ÇEMBERSEL HAREKET

Çembersel Hareket Nedir?
Belli zaman aralıklarında tekrarlı olarak gerçekleşen hareketlere 'periyodik hareket' denir. Bu hareketlerin özelliği, belirli
aralıklarla aynı döngünün tekrarlanmasıdır. Bir cismin sabit bir eksen etrafında çembersel yörüngedeki hareketine 'çem-
bersel hareket' denir. Çembersel harekette hızın büyüklüğü sabit olmayabilir.

Düzgün Çembersel Hareket Nedir?
Bir cismin sabit bir hız büyüklüğüne ve merkeze yönelik sabit bir ivmeye sahip olması durumunda, cisim düzgün çembersel
bir yörünge izler. Bu tür harekete 'düzgün çembersel hareket' denir.

DIKKAT

Düzgün çembersel harekette hız vektörü sürekli de-
ğiştiği için hız sabit değil, hız büyüklüğü sabittir. Yani
Çembersel Hareket Düzgün Çembersel Hareket hareketlinin sürati sabittir.

138 MEBİ KONU ÖZETLERİ FIZIK - AYT