Page 88 - Konu Özetleri AYT Mantık

MANTIK

KONU NİCELEME MANTIĞI - TEMEL KURALLAR - DENETLEMELER
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

NİCELEME MANTIĞI (YÜKLEMLER MANTIĞI)

HATIRLAYALIM
Önermeler mantığı önermeleri nitelik yönünden ele alır. Yani önermeler mantığında “Bütün insanlar canlıdır.” ile “Bazı
varlıklar canlıdır.” biçimindeki iki farklı önerme aynı şekilde, sayı belirtilmeden “p” olarak sembolleştirilir.
• Önermeler mantığının önermeleri tam olarak sembolleştirememesi geçerlilik denetlemelerinde sorunlara neden olan
yetersizliklerden biridir.

• Mantık bilimi önermeler mantığında görünen eksiklikleri ortadan kaldırmak için niceleme mantığını kullanır.
• Niceleme mantığı "tüm" ve "bazı" ile başlayan önermeleri ve önermeler mantığını içine alan mantıktır.
• Önermelerin ve çıkarımların daha ayrıntılı (nicelikleri de belirtecek şekilde) sembolleştirilmesini sağlar.
• Niceleme mantığında, “ ~, Л, V, ¡, ⇔ ” biçimindeki mantık değişmezlerine, “Bazı, her, hiçbir vb.” (Ǝ, Ɐ) biçimindeki
niceleyiciler de eklenerek iki değerli mantık genişletilir. Ayrıca niceleme mantığının önermeleri olan basit önermeler,
özne-yüklem ilişkisine dayandıkları için niceleme mantığına yüklemler mantığı da denir.
• Niceleme mantığında; önermeler mantığında kullanılan değilleme (~), tümel evetleme (Л), tikel evetleme (V), koşul
(¡), karşılıklı koşul (⇔) sembolleri kullanılır. Bunların dışında niceleme mantığına özel semboller de bulunmaktadır.
SEMBOLLEŞTİRME
Ad Sembolleri: Önerme içinde geçen özneler a, b, c, d gibi küçük harflerle sembolleştirilir.

Örnek:
Seda öğretmendir.
a
Sokrates ve Platon İlk Çağ filozoflarıdır.
a b

Yüklem sembolleri: Önerme içinde geçen yüklemler F, G, H gibi büyük harflerle sembolleştirilir.
Örnek:
“Sokrates filozoftur.” önermesi Fa şeklinde sembolleştirilir.
a F

“Zeynep ve Ayşe meslektaştır.” önermesi Gab şeklinde sembolleştirilir.
a b G

“Elif, Barış ve Gizem lise öğrencisidir.” önermesi Habc şeklinde sembolleştirilir.
a b c H

Tümel Niceleyici Sembolleri: "Her, bütün, hiçbir, hepsi” vb. tümel niceleyici ifadelerin olduğu önermeler “Ɐ” sembolü ile
gösterilir.

Örnek:
“Her canlı ölümlüdür.” önermesi tümel niceleyici önermedir. Bu önermede özne belli bir kişiyi belirtmez. Bu nedenle
önerme “ⱯxFx” şeklinde sembolleştirilir.

“Her canlı ölümlüdür.”
Ɐ x F
88 MEBİ KONU ÖZETLERİ MANTIK - AYT