Page 89 - Konu Özetleri AYT Mantık
P. 89
NİCELEME MANTIĞI - TEMEL KURALLAR - DENETLEMELER
Tikel Niceleyici Sembolleri: “Kimi, bazı, birkaç, bir bölümü” gibi tikel niceleyici ifadelerin olduğu önermeler “Ǝ” sembolü
ile gösterilir.
Örnek:
“Bazı insanlar öğrencidir.” önermesi tikel niceleyici önermedir. Önermede özne belli bir kişiyi belirtmediği için “ƎxFx”
şeklinde sembolleştirilir.
“Bazı insanlar öğrencidir.”
Ǝx Fx
Niceleme mantığında çıkarımlar önermelere benzer şekilde sembolleştirilir.
Örnek:
Bu çıkarım;
Bütün canlılar ölümlüdür. (ⱯxFx)
Ɐx Fx (ⱯxFx)
(Ga)
Murat canlıdır. (Ga)
( Fa)
a G
şeklinde sembolleştirilebilir.
O hâlde, Murat ölümlüdür. ( Fa)
a F
TEMEL KAVRAMLAR
Değişken: Önermelerde belirsiz olan özneyi göstermek için kullanılan x, y, z gibi sembollerdir.
Ad Değişmezi: Tekil önermelerin öznelerini gösteren sembollere denir.
Örnek: “Özlem terzidir.” önermesinde Özlem (a) belirli bir kişiyi gösterir.
Yüklem Değişmezi: Yüklemi gösteren sembollerdir.
Örnek: “Özlem terzidir.” önermesinde terzi (F) yüklemdir. Önerme “Fa” biçiminde sembolleştirilir.
Açık Önerme: İçinde x, y, z gibi değişken geçen önermelere denir. Açık önerme, belli bir kişi ya da nesneyi işaret etme-
diği için doğruluk değeri taşımaz.
Örnek:
x terzidir.
y vatanseverdir.
Kapalı Önerme: Belirli bir doğruluk değeri taşıyan önermelere denir. “x terzidir.” ve “ y vatanseverdir.” açık önermelerin-
de x yerine konulan terim onu kapalı önerme yapar.
Örnek:
Özlem (x) terzidir.
Ahmet vatanseverdir.
Evren: Bir açık önermede değişkenin yerini alabilecek tüm varlıkların bulunduğu kümedir. E:{ } biçiminde gösterilir.
Örnek:
E: {Ahmet, kedi, Ayşe…}
MANTIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 89