Page 18 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİNİN DOĞUŞUNDA ETKİLİ OLAN OLAYLAR - SOSYOLOJİNİN KURUCULARI

Emile Durkheim (1858-1917)

Durkheim “kolektif bilinç” kavramını tanımlayarak toplu-
mu bir arada tutan ana unsurun dayanışma olduğunu ileri
sürmüştür. Tarım toplumundaki “mekanik dayanışma”dan
sanayi toplumundaki “organik dayanışma”ya geçerken top-
lumsal bilincin zayıflaması ile oluşan ve düzensizlik anlamı-
na gelen “anomi” kavramı üzerinde durmuştur. Durkheim,
işlevselci olarak adlandırılan bir toplum modeli benimsemiş-
tir. Toplumu, bir bütünü oluşturmak amacıyla farklı işlevler
üstlenmiş parçalardan oluşan biyolojik bir organizmaya
benzetir. Toplumun, kendisini oluşturan bireylere indirge-
nemeyeceğini, bireylerin üzerinde bir gerçekliği olduğunu
savunur.

DİKKAT

Anomi, Durkheim'e göre sosyal yapının içerisindeki unsurlar arasındaki ilişkileri düzenleyen temel mekanizmayi oluştu-
ran basit kuralların yıkılmasıdır.

Max Weber (1864-1920)

Alman sosyolog Max Weber’e göre sosyoloji, olması gereke-
ni değil, olanı olduğu gibi ortaya koyan bir bilim olmalıdır. Bir
sosyolog inceleme ve araştırmalarında olabildiğince nesnel
davranmalı ve ön yargılarından tamamen arınmalıdır. Bilim-
selliğe yaptığı bu vurguya rağmen Weber, toplumun doğa bi-
limlerinin yöntemleriyle analiz edilemeyeceğini öne sürmüş-
tür. Auguste Comte gibi pozitivist sosyologların aksine doğa
ve toplumun birbirinden farklı yapısal özellikler gösterdiğini
düşünmüştür. Weber daha çok insan eylemlerinin toplumsal
yönünün yorumlanmasını amaç edinmiştir. Sosyoloğun gö-
revi, herhangi bir eylemde bulunan insanın o eyleme yükle-
diği anlamı anlamak ve yorumlamaktır.

18 MEBİ KONU ÖZETLERİ SOSYOLOJİ - AYT