Page 20 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİDE KULLANILAN BAŞLICA YÖNTEMLER

Analoji: İki olay veya varlık arasında bilinen benzerliklerden yararlanarak bilinmeyen benzerliklerin bulunmasıdır. Bu yolla
elde edilen bilgi sadece bir varsayımdır. Örneğin, İspanya ve Türkiye Akdeniz iklimine sahiptir. İspanya’da göç oranı dü-
şüktür. O halde Türkiye’de de göç oranı düşüktür şeklinde bir yargıya varmak analojiye örnek verilebilir.

Diyalektik Yöntem: Bu yöntem, doğanın olduğu gibi toplumun da çelişkiler ve çatışmalar üzerinden gelişen ilerlemesi
kabul edilerek toplumu inceleme yoludur. Karşıtların çelişkisi, değişim-dönüşüm, hareket ve bütünlük olmak üzere dört
temel ilkeye dayanır. Her şey var olabilmek için kendi zıddını da yaratmak ve onunla girdiği bir çatışma sürecinde devamlı
olarak değişmek zorundadır.

Pozitivist Araştırma Yöntemi: Pozitivist yaklaşım; toplum hakkında nesnel, kesin, genel geçer bilgilere ulaşılabileceğini
ve doğa bilimlerinin yöntemlerinin sosyolojide kullanılabileceğini öne sürer. Pozitivist bilim insanları tarafsız olmaya, ista-
tiksel ölçmelere, sayılabilir durumlara ve gözlenebilir olaylara çok önem verirler.

Anlama-Yorumlama Yöntemi: Anlamacı-yorumlayıcı yaklaşım; toplum ve doğanın farklı olduğunu, doğa bilimlerindeki
nedensellik ilkesinin toplumsal konuları incelerken geçerli olmadığını düşünür. Buna göre sosyoloji toplumsal eylemin
amacını ve anlamını kavramaya ve yorumlamaya odaklanmalıdır. Bu yöntemi kullananlar katılımlı gözlem, alan araştırma-
sı, derinlemesine görüşme gibi araştırma tekniklerini ile elde ettikleri niteliksel verileri yorumlayarak anlamaya çalışırlar.

DİKKAT

Bu yöntemde; katılımlı gözlem, alan araştırması, uzun süreli ve derinlemesine görüşme vb. teknikler kullanılır.

Tarihsel İnceleme: Tarihsel sosyoloji, tarihsel malzemeyi kullanarak toplumsal olgu ve olayları anlamaya ve açıklamaya
çalışır. Örneğin, günümüzü yahut da içinde yaşadığımız toplumsal yapıyı ve onun sorunlarını anlamak için tarihsel süreç
ve o süreçte yaşanan dönüşümleri anlamak gereklidir.

20 MEBİ KONU ÖZETLERİ SOSYOLOJİ - AYT