Page 22 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİDE KULLANILAN VERİ TOPLAMA TEKNİKLERİ

DİKKAT

Bireylerin sorulara diledikleri gibi cevap verebilmesi yapılandırılmış görüşmeyi anketten ayıran en önemli farktır.

Survey: Araştırılma evrenini temsil edecek bir örnekleme sahip olan, standart veri toplama araçlarının kullanıldığı ve veri-
lerin birden çok veri toplama tekniği ile toplandığı araştırma tekniğidir.

Monografi: Toplumda sınırları belirlenmiş bir konunun, bir toplumsal birimin anket, gözlem, görüşme gibi teknikler yoluyla,
her yönüyle derinlemesine incelenmesidir. Monografi tekniğini kullanan araştırmacı inceleyeceği olayın ya da bir toplumsal
birimin kapsamına giren grupların hepsini ele almak yerine örneklem olarak bunların birkaçını alıp tüm yönleriyle derinle-
mesine inceler. Burada önemli olan seçilen örneklemin, temsil ettiği bütünün özelliklerini taşımasıdır. Monografi tekniğini
ilk kez uygulayan Frederic Le Play (Firederik Lö Piley, 1806-1882) işçi aileleri üzerinde araştırma yapmıştır.

DİKKAT
Monografide araştırmacı, konu kapsamına giren grupların hepsini ele almak yerine seçeceği örneklem üzerinde derin-
lemesine inceleme yapar.

Sosyometri: Bir grubu oluşturan bireyler arasındaki tutum ve davranış örüntülerini belirlemek için kullanılan yönteme sos-
yometri adı verilir. Bir toplumsal gruba bağlı üyelerin birbirine karşı duydukları sevgi, saygı, kıskançlık, beğeni gibi duygu-
sal bağları ortaya çıkarmaya çalışan bir ölçme tekniğidir. Sosyometri bir grubun üyelerine birbirlerine karşı ne hissettiklerini
sorma temeline dayanır. Bir grup içindeki kişilerin birbirlerine yakınlaşma ve uzaklaşma dereceleri sosyometrik testlerle
ölçülür. Elde edilen bilgiler sonucunda sosyogram denilen şema ya da grafikler oluşturulur.

DİKKAT
Sosyometri, küçük grupların incelenmesinde önemli bir tekniktir.

Derinlemesine Görüşme: Az sayıda insanla görüşülerek ayrıntılı ve derinlemesine bilgi edinilmesinin hedeflendiği, stan-
dart bir görüşme formunun kullanılmadığı veri toplama tekniğidir.
Yapılandırılmamış (Basit) Gözlem: Gözlem çizelgesi gibi standart bir veri toplama aracının kullanılmadığı veri toplama
tekniğidir. Katılımlı ve katılımsız gözlem olmak üzere iki türü vardır. Araştırmacının çalıştığı konuyla ilgili grubun içine girip
grubun bir parçası olmaya çalıştığı gözlem katılımlı gözlemdir. Araştırmacının gözlemlediği grubun bir üyesi hâline gelme-
diği, bireylerin dışarıdan gözlemlendiği teknik ise katılımsız gözlemdir.

22 MEBİ KONU ÖZETLERİ SOSYOLOJİ - AYT