Page 17 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji
P. 17
SOSYOLOJİNİN DOĞUŞUNDA ETKİLİ OLAN OLAYLAR - SOSYOLOJİNİN KURUCULARI
SOSYOLOJİNİN KURUCULARI
Sosyoloji bağımsız bir bilim hâline gelmeden önce Platon, Aristoteles, Konfüçyüs, İbn Haldun, Montesquieu (Monteskü),
Vico (Viko), Rousseau (Russo) ve daha pek çok düşünürün sosyal felsefe denebilecek toplum görüşleri modern sosyolo-
jinin kuramsal zeminini oluşturmuştur. Bu düşünürlerin fikirleri henüz modern bilim anlayışı gelişmediği için sistemli bir bü-
tünlük ve metodolojiden uzaktır. Sosyolojinin ayrı bir bilim dalı olmasını kurucu sosyologlar gerçekleştirmişlerdir. Sosyoloji
tarihi açısından kalıcı iz bırakan dört isim sosyolojinin kurucu isimleri arasında sayılabilir. Bunlar; Auguste Comte (Ogüst
Komt), Emile Durkheim (Emil Durkaym), Karl Marx (Karl Marks) ve Max Weber’dir (Maks Veber).
Auguste Comte (1798-1857)
Comte, sosyolojinin kurucusu ve isim babası olarak kabul sosyolojinin kurucusu ve isim babası olarak kabul
Comte,
edilmektedir. Sosyoloji terimini ilk kez kullanmış, sosyolojiyi Sosyoloji terimini ilk kez kullanmış, sosyolojiyi
edilmektedir.
toplumu
toplumu inceleyen pozitivist bir bilim dalı olarak tasarlamıştır. inceleyen pozitivist bir bilim dalı olarak tasarlamıştır.
Toplumun
Toplumun çözümlenmesinde doğa bilimlerini model alarak çözümlenmesinde doğa bilimlerini model alarak
kullanılacak
kullanılacak pozitivist yöntemi gözlem, karşılaştırma ve de-pozitivist yöntemi gözlem, karşılaştırma ve de-
ney olarak belirlemiştir.
ney olarak belirlemiştir.
Doğa
Doğa bilimlerinde olduğu gibi toplumsal yaşamın yasalarını bilimlerinde olduğu gibi toplumsal yaşamın yasalarını
bulmak istemiş ve bu yasaları, toplumsal gerçeği oluşturan istemiş ve bu yasaları, toplumsal gerçeği oluşturan
bulmak
ve açıklayan sosyolojik yasalar olarak tanımlamıştır.
ve açıklayan sosyolojik yasalar olarak tanımlamıştır.
Karl Marx (1818-1883)
Alman düşünür ve sosyolog Karl Marx sanayi toplumunun
ve dolayısıyla kapitalizmin yarattığı sorunlar üstünde dur-
muştur. Marx’a göre toplumu biçimlendiren ve toplumsal
sınıfların oluşumunu belirleyen en önemli unsur, o toplu-
mun üretim ilişkileridir. Tüm toplumsal değişmeler, birbiriy-
le çatışan sınıflar arasındaki mücadelenin sonucudur.
SOSYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 17