Page 114 - Konu Özetleri TYT Biyoloji

BİYOLOJİ

KONU
ÖZETİ MAYOZUN GENEL ÖZELLİKLERİ VE EVRELERİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT

MAYOZUN GENEL ÖZELLİKLERİ

Eşeyli üreyen canlılarda gametlerin (erkek veya dişi üreme hücresi) oluşumunu sağlayan bölünme şekline mayoz denir.
Eşeyli üremenin ve genetik çeşitliliğin temelini, mayoz bölünme ve döllenme oluşturur.
Mayoz
• 2n (diploit) üreme ana hücrelerinde görülür.
Kromotit
• Bölünmeler tamamlandığında kromozom sayısı yarıya iner.
Sentromer bölgesi
• Tür içi kromozom sayısının sabit kalmasını sağlar.
İğ iplikleri
• Canlı çeşitliliğini sağlamada rol oynar.
• Mayoz I ve mayoz II olarak iki aşamada gerçekleşir.
• Tetrat, sinapsis ve krosing over olayları görülür. Kinetokor
Haploit: Bir takım kromozom taşıyan hücrelere haploit hücre denir. Haploit
hücre n ile gösterilir. Kromatin
Diploit: Eşeyli üreyen canlıların vücut hücreleri, biri anneden diğeri baba-
dan gelen toplam iki takım kromozoma sahipse 2n ile gösterilir. 2n kromo- Kardeş Kromatitler
zomlu bu hücrelere diploit hücre denir.
Homolog kromozom: Biri anneden diğeri babadan gelen, şekil ve yapı bakı-
mından birbirine benzeyen kromozomlara denir.
Tetrat: Homolog kromozomların yan yana gelerek dört kromatitten oluşturduğu yapıya tetrat adı verilir.
Sinapsis: Homolog kromozomların yan yana gelip fiziksel olarak birbirlerine geçici bağlanması olayına sinapsis denir.
Kiyazma: Sinapsis sırasında homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri, çapraz olarak üst üste gelir. Bu şekilde
temas ettikleri bölgelere kiyazma denir.
Krossing over: Tetratlarda kardeş olmayan kromatitlerin, gen alışverişi yapmalarına krossing over (parça değişimi) denir.
Tetrat Kiyazma

Sinapsis Krossing over sonrası
Homolog kromozomlar ve tetrat Sinapsis ve krossing over

Sentrozomlar
(Sentriol çiftleri ile birlikte)
İnterfaz
Hücrenin mayoza başlamadan önce geçirdiği hazırlık evresidir.
• İnterfazda büyüme, solunum ve metabolizma hızı artar.

• ATP sentezi, protein sentezi ve enzim sentezi gerçekleşir.
• DNA kendini eşler. Çekirdekçik
• Organel sayısı artırılır.
• Hayvan hücrelerinde sentrozom sayısı 2 katına çıkar.
• DNA miktarı iki katına çıkar. Hücre
zarı
Çekirdek
• Mitozda görülen interfazla aynıdır.
zarı
Kromatin iplik
2n = 4
114 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYO
BİYOLOJİ - TYTLOJİ - TYT