Page 109 - Konu Özetleri TYT Fizik

OHM YASASI VE DİRENÇLERİN BAĞLANMASI

Farklı yükseklikteki su seviyelerine sahip su depolarında, boruların kesit alanı
su su eşit olduğunda, potansiyel fark (gerilim) su depolarındaki yükseklik farkına bağ-
lı olarak değişir. Daha yüksek bir su seviyesine sahip depoda, daha yüksek bir
potansiyel fark oluşur ve dolayısıyla daha yüksek bir gerilim oluşur. Bu durum,
elektrik devresindeki potansiyel farkın (gerilimin) akım şiddetini etkilediği gibi,
su depolarındaki yükseklik farkının da potansiyel farkı ve dolayısıyla gerilimi
etkilediği anlamına gelir. Sonuç olarak, daha yüksek bir su seviyesine sahip
olan depodan daha fazla akım geçecektir, yani aynı sürede oradan akan su
miktarı daha fazla olacaktır.

Voltmetreler

• Voltmetre, bir devre elemanının iki noktası arasındaki potansiyel farkı ölçmek
için kullanılır.
Paralel bağlamada • Bir voltmetre, genellikle yüksek iç dirence sahip olduğu için, üzerinden akım
voltmetrenin uçları farklı geçmez.
iki noktaya bağlanır • Potansiyel farkı ölçmek için devre elemana paralel bağlanır.

V

Voltmetreler, devreye seri olarak bağlandığında sahip oldukları yaklaşık sonsuz
V direnç nedeniyle üzerinden akımın geçmesine izin vermezler. Devrede akım oluş-
maz.

V
Ampermetreler

• Ampermetre, devreden geçen akımı ölçmek için kullanılır.
A • Devre elemana seri bağlanır ve devreden geçen akımı ölçer.
• Ampermetrenin iç direnci mümkün olduğunca küçük olmalıdır, böylece devre-
den geçen akımı en az düzeyde etkiler.

V

Dirençli bir devre elemanının iki ucu arasında direnci ihmal edilecek kadar küçük
bir iletken bağlandığında devre akımı direnç üzerinden geçmek yerine dirençsiz
yolu tercih eder ve direnç çalışmaz. Ampermetre, devreye paralel bağlandığında,
Dirençten akım
geçmez. Kısa direnci neredeyse sıfır olduğu için tüm akım ampermetrenin üstünden geçer. Bu
devre olur. duruma "direncin kısa devre olması" veya "kısa devre" denir.

V

FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 109