Page 131 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 131
BASINÇ KAVRAMI, KATILARDA BASINÇ VE BASINÇ KUVVETİ
Ağırlıklar ve taban alanları farklı olursa basınç nasıl kıyaslanır?
Cisimlerin hem ağırlık hem de taban alanlarının büyüklüğü
S
2S farklı olursa basınç kıyaslaması her bir konumdaki ağırlık/taban
2S 2S alanı oranlarına bakılarak yapılmalıdır.
Yandaki düzenekte G ağırlıklı, S ve 2S taban alanlı özdeş tuğ-
laların yere yaptıkları basınçlar arasında kıyaslama yapılırsa;
P I P II P III P = G G+ = 2G , P = G G+ = G , P = G G G++ = 3G
I S S II 2S S III 2S 2S
I II III
şeklinde basınç ilişkisi oluşur.
Bir çivi elin iki parmağı arasında tutulurken her iki parmağa eşit basınç kuvveti etki eder fakat çivinin
sivri (küçük alanlı) ucundan parmağa etki eden basınç, yüzey alanı büyük olan ucunda parmağa
etki eden basınca göre daha fazladır. Bu nedenle çivinin sivri ucundaki parmağımıza daha fazla
batma etkisi oluşur ve daha fazla acı duyarız.
Aynı ağırlıktaki iki kişiden biri normal ayakka-
bı ile diğeri geniş tabanlı kar ayakkabısı ile
yürürken normal ayakkabı giyen kişi zemine
fazla basınç uyguladığı için kara daha çok
batar.
Kum üzerine bırakılan aynı ağırlıktaki iki tuğladan hangisinin taban alanı
daha küçük ise o kuma daha çok batar.
Eşit büyüklükte kuvvet uygulanarak iki ayrı bıçakla ekmek kesilirken ince
yüzeyli (keskin) bıçakla ekmek daha kolay kesilir. (İnce yüzeyli bıçak
aynı kuvvetle daha fazla basınç uygular.)
Ağır yük kamyonu Kar ambulansı Tank
Görsellerdeki araçlar, hareket ettikleri zemine daha az basınç uygulayarak zeminde fazla batmadan hareketlerini sürdüre-
bilmek için geniş tabanlı teker ya da paletler kullanmaktadırlar.
FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 131