Page 135 - Konu Özetleri TYT Fizik

DURGUN SIVLARDA BASINÇ VE BASINÇ KUVVETİ, PASCAL PRENSİBİ

SU CENDERESİ
Büyük ağırlıkları küçük kuvvetlerle kaldırabilmek amacıyla kullanılan kesitleri farklı içi su dolu iki kolu bulunan kaplara su
cenderesi denir.
Su cendereleri basınç iletimi (Pascal Prensibi) ilkesine göre çalışır.
G
G K L
K L
S K S L Bileşik kabın üzerindeki K ve L cisimleri ağırlıkları ihmal edilen S ve S kesit
L
K
P K P L alanlı pistonlara uyguladıkları basınçlar etkisince dengede kalabilirler.
P = P olması durumunda sistemdeki cisimler şekildeki gibi dengede kalabilir.
sıvı K L

G
F
M musluğu açıldığında pistonlar aynı seviyede dengede ise iki tarafta basınç
S 1 S 2
eşitliği olmalıdır.
M su
P P
Sol Sağ yer

BİLEŞİK KAPLAR
Bir bileşik kapta d , d ve d özkütleli sıvılar şekildeki gibi dengede kala-
h bilirler. K L M
L sıvısı K sıvısı h
P L P K P M h h Kabın tabanından aynı yükseklikteki T ve N noktalarının üzerindeki sıvıla-
T N rın bu noktalara uyguladıkları basınçlar eşit olursa şekildeki denge görü-
nümü sağlanabilir.
M sıvısı
Yer • T noktasının üzerindeki 4h yüksekliğindeki L sıvısının yaptığı basınç
P = 4h • d • g,
L L

• N noktasının üzerindeki 2h yüksekliğindeki K sıvı- Şekildeki dengenin sağlanması için basınç eşitliği;
sının yaptığı basınç P = 2h • d • g
K K P = P
N
T
• h yüksekliğindeki M sıvısının yaptığı basınç 4h • d • g = 3h • d • g + h • d • g
h • d • g toplanarak L K M
M şeklinde yazılabilir.
P = P + P = 3h • d • g + h • d • g olur.
N K M K M
Pascal Prensibi ile çalışan bazı makine sistemleri

Araç kaldırma vinci Eşya kaldırma vinci Yük kaldırma vinci

Fren
pabucu Fren
sıvısı
piston
piston
Basınç F
iletimi Fren pedalı
piston
Şırınga Araç fren sistemi Damperli kamyon

FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 135