Page 138 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 138

GAZ BASINCI, ATMOSFER BASINCI VE BASINÇ ÖLÇEN ALETLER


        KAPALI KAP İÇERİSİNDEKİ GAZLARIN BASINCI
                               Kapalı bir kap içerisine  konulan gaz, kap içerisinde sürekli hareket halinde olup kap çeperle-
                               rine çarparak basınç oluştururlar.
           P buhar  Su buharı  Aynı sürede birim yüzeye çarpan molekül sayısı artarsa gazın basıncı da artar.

                 Su            Kapalı kaplardaki ideal kabul edilen gazların basıncı;
            K.
                               •     Gazın hacmine
                               •     Sıcaklığına
                               •     Molekül sayısına (gazın madde miktarına) bağlıdır.
        Kapalı bir kaptaki gazların basıncı manometre adı verilen düzeneklerle ölçülür.


        Kapalı bir kaptaki gaz basıncını etkileyen faktörleri birer etkinlikte görelim:

        1.

                  0               0
                                     3
                     3
                                                   Kapalı bir K kabındaki gazın sıcaklığı T Kelvin sıcaklığında iken
                                                   basıncı 1 atm olsun. Kaptaki gazın hacmi ve molekül sayısı sabit
                          K                        kalarak sıcaklığı 2T Kelvin sıcaklığına çıkarılırsa moleküllerinin hızı
                                                   artarak kap çeperlerine uyguladığı basınç 2 atm olur.


                                                   Kapalı bir kaptaki gazın basıncı  sıcaklığı ile doğru orantılıdır.



              İlk sıcaklık    Son sıcaklık
               T Kelvin         2T Kelvin



        2.

                                      0
                 0                       3           V hacimli K kabındaki gazın bu kaptaki basıncı 2 atm olsun.
                                                     Kaptaki gazın sıcaklığı sabit kalmak şartıyla M pompası yar-
                    3
                                                     dımıyla bu gazın tamamı 2V hacimli boş durumdaki L kabına
                           M
                                                     aktarılırsa birim yüzeye birim zamanda çarpan molekül sayısı
                                    Boş              azalacağından bu kaptaki gaz basıncı 1 atm olur.

                                                     Kapalı bir kaptaki gazın basıncı, hacmiyle ters orantılıdır.
              V hacimli K         2V hacimli L

        3.
                                      0
                                                     Gaz tankından M pompası yardımıyla n sayıda gaz molekülü
                                                     boş K kabına aktarıldığında K kabında gaz basıncı 1 atm olsun.
                                         3
                                                     M pompası n sayıda gaz molekülü aktararak K kabındaki gaz
                           M                         molekül sayısını 2n yaparsa kaptaki gaz basıncı 2 atm olur.

              Gaz tankı
                                                     Kapalı bir kaptaki gazın basıncı gaz molekül sayısı ile doğ-
                                                     ru orantılıdır.



  138     MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                   FİZİK - TYT
   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143