Page 167 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 167
FİZİK
KONU OPTİK
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
IŞIK, IŞIK ŞİDDETİ, IŞIK AKISI VE AYDINLANMA ŞİDDETİ
IŞIĞIN DAVRANIŞ MODELLERİ
Işık ve ışık olaylarını inceleyen fiziğin alt dalına optik denir.
Antik Mısır ve Yunan filozofların yaşadığı dönemden başlayan ışık ile ilgili çalışmalarda 17. yüzyılın sonlarına kadar, ışın-
ların cisimlerden göze gelmesiyle cisimlerin görülebildiği açıklanmıştır.
Işığın yapısını açıklamaya yönelik ilk bilgiler, 17. yüzyılın sonlarına doğru İngiliz bilim insanı Isaac Newton ve Hollandalı
bilim insanı Christiaan Huygens tarafından ortaya konmuştur.
Newton, ışığın tanecikler şeklinde yayıldığını ifade etmiş, kırılma ve yansıma olaylarını tanecik modeliyle açıklamıştır.
Huygens ise ışığın gösterdiği bazı özelliklerin ışığın dalga karakteri ile açıklanabildiğini ifade etmiştir.
Işığın tanecik modeli, yansıma olayını tamamen açıklayabilirken ışığın kırılması sırasında ışığın hızının değişmesini açık-
layamamıştır.
Thomas Young ışığın dalga doğasına sahip olduğunu girişim deneyiyle kanıtlamıştır.
James Clerk Maxwell ışığın yüksek frekanslı elektromanyetik dalgalar olduğunu açıklamıştır.
Işığın dalga doğası yardımıyla bazı ışık olayları açıklanabilirken bazılarının açıklanamaması durumundan yola çıkan Max
Planck, ışık dalgası enerjisinin foton adı verilen enerji paketleri şeklinde yayıldığı teorisini ortaya koymuştur.
Bu teori, Albert Einstein tarafından geliştirilerek kuantum fiziğinin temelini oluşturacak tanecik modeli olarak tekrar ortaya
konmuştur.
PÜF NOKTA
Işığın bazı olaylarda tanecik bazı olaylarda da dalga özelliği gösterdiği bilgisine ulaşılmıştır.
KRİTİK BİLGİ
Işık, ilginç bir biçimde hem tanecik hem de dalga gibi davranabilmektedir. 1924 yılında Fransız Fizikçi
de Broglie ve daha sonra Avusturyalı Fizikçi Schrödinger ışığın dalga ve tanecik modellerini birleştirerek
dalga mekaniğini kurmuşlardır.
PÜF NOKTA
Işığın sadece tanecik modeli ile açıklayabildiği olaylar,
Fotoelektrik olay
Compton olayı
Siyah cisim ışıması
Işığın sadece dalga modeli ile açıklayabildiği olaylar,
Kırılma sonucu ışığın ortamda hızının değişmesi
Prizmada ışığın renklere ayrılması
Girişim
Kırınım
Işığın hem tanecik hem de dalga modeli ile açıklayabildiği olaylar,
Birbiri içinden geçme
Yansıma
Aydınlanma
FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 167