Page 39 - Çevre ve İklim Değişikliği Etkinlik Kitabı

ÇEVRE VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
OKURYAZARLIĞI

Ardından 1 cm x 3 cm boyutlarında altı parça karton kesin. Her bir ataşın orta kısmını
bir karton parçasının altına yapıştırın veya bantlayın. Tutkalın kuruması için zaman
bırakın (20 dakika).

Bir mantar alın ve altı rüzgar bıçağını mantarın içine sokun. 5
Bıçakları, mantarın çevresinde eşit aralıklarla uçtan yaklaşık
5 mm uzağa yerleştirin. Bir deliği gevşetmek için önceden
6 bir pim takmak isteyebilirsiniz.

MODEL 2: Model 1’dekiyle aynı yönergeleri izleyin, ancak bu sefer 1-2 cm x 4 cm boyutlarında karton dikdört-
genler kesin.

MODEL 3: Model 1 ile aynı talimatları izleyin,
ancak bu sefer kartonu yandaki şekildeki gibi
kesin: (Not: Bu şekil, Model 1 ve 2 ile aynı yüzey
alanına sahiptir.)
Rüzgâr pervanesi kullanmak için mantar ucu- 1 1 cm
nu motor şaftındaki rüzgâr kanatlarından en 1 2
uzağa yerleştirin. Milin mantarın tam ortasına 2 cm
girdiğinden emin olun ve sallamayın (Bu, mo-
tor üzerindeki tutuşunu gevşetir.). 6 cm
• Yaptığınız rüzgâr santrali maketi üzerinde aşağıda verilen deneyleri uygulayınız.

DENEY 1: Bir rüzgâr pervanesindeki kanat açısı, DENEY 2: Bir rüzgâr pervanesindeki kanatların bo-
ürettiği elektrik miktarını nasıl etkiler? yutu, ne kadar elektrik üretebileceğini nasıl etkiler?
Model 1, rüzgâr pervanesini motor miline takın. Model 1’deki rüzgâr kanatlarını en yüksek voltajı
Bıçakları mantarın ucuna dik olacak şekilde eğin. ürettikleri açıda tutun. Gerilimi tekrar ölçün. Ar-
Rüzgâr türbinü maketini çalışan bir fanın veya saç dından, Model 2 rüzgâr pervanesini, kanatları aynı
kurutma makinesinin önüne yerleştirin. Pervane dö- açıda olacak şekilde motor miline takın. İlk pervane
nüyor mu? Değilse, bıçakları küçük bir eğimde ola- ile aynı mesafede, fanın veya saç kurutma makine-
cak şekilde hafifçe döndürün. Pervaneyi fanın veya sinin önüne koyun. Bu rüzgâr türbini tarafından
saç kurutma makinesinin önüne yerleştirin. Pervane üretilen voltajı ölçün. Öğrencilerden rüzgâr kanat-
dönmeye başlayana kadar kanatları küçük artışlarla larının boyutunun bir pervanenin ne kadar hızlı dö-
yatırmaya devam edin. Bu olduğunda, üretilen vol- nebileceğini nasıl etkilediğini ve nedeni hakkında
tajı ölçün. Hangi açının en yüksek voltajı ürettiğini sonuçlar çıkarmalarını isteyiniz.
görmek için pervanenin kanatlarını eğmeye devam
edin. Öğrencilerden kanat açısının bir pervanenin
ne kadar hızlı dönebileceğini nasıl etkilediğini ve DENEY 4: Rüzgâr hızı, bir rüzgâr makinesinin üre-
nedeni hakkında sonuçlar çıkarmalarını isteyin.
tebileceği elektrik miktarını nasıl etkiler?
Önceki deneylerde oluşturulan pervanelerden
herhangi birini kullanarak rüzgâr türbini maketini
DENEY 3: Bir rüzgâr pervanesindeki kanatların şek- iki hızlı bir fanın önüne yerleştirin. Fanı düşük hız-
li, ne kadar elektrik üretebileceğini nasıl etkiler? da çalıştırın ve voltajı ölçün. Ardından fanı yüksek
Model 2’deki rüzgâr kanatlarını Deney 2’deki ile devirde çalıştırın ve ölçümü tekrarlayın. Öğrenci-
aynı açıda tutun. Gerilimi tekrar ölçün. Ardından, lerden rüzgâr hızının rüzgâr makinelerinin elektrik
Model 3 rüzgâr pervanesini, kanatları Model 2 rüz- çıkışını nasıl etkilediği hakkında hipotez kurmaları-
gâr pervanesiyle aynı açıda olacak şekilde motor nı isteyin. "Ticari rüzgâr enerjisi üretimi için iyi saha
miline takın. Gerilimi ölçün. Öğrencilerden pervane ve tasarım için muhtemelen hangi koşullar gerekli
kanatlarının şeklinin dönüş hızını nasıl etkilediği ve olacaktır?", sorusu üzerinden bir tartışma başlatınız.
nedeni hakkında sonuçlar çıkarmalarını isteyiniz.

39