Page 87 - ÖNLEYİCİ DİSİPLİN UYGULAMALARI ÖĞRETMEN REHBER KİTABI
P. 87
BÖLÜM 8 DEĞERLERE DAYALI BİR OKUL KÜLTÜRÜ OLUŞTURMA
Okul kültürünün bir parçası olarak değerler, düşünce ve uygulamada birlik oluşturur;
düşüncelerin ve uygulamaların net, açık ve birbiriyle uyumlu olmasını sağlar. Bu kapsamda
öncelikle okulun eğitim ile ilgili tüm planlamalarında değerler eğitimi açık bir hedef olmalı ve
değerlerin kazandırılması konusunda okul yönetimi, öğretmenler, veliler ve diğer tüm paydaşlar
ortak bir anlayışı yansıtmalıdırlar.
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 2. maddesinde bireylerin;
Türk Milletinin milli, ahlâkî, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen,
koruyan ve geliştiren,
Ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan,
Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline
getiren,
Beden, zihin, ahlâk, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir
kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip,
İnsan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren,
Topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli bireyler olarak
yetiştirilmesinin hedeflendiği belirtilmektedir.
Görüldüğü gibi eğitim sisteminin hedefi hem akademik açıdan başarılı hem de duyuşsal
özellikleri gelişmiş bireyler yetiştirmektir. Bu bağlamda eğitim sisteminin temel görevlerinden
biri de öğrencilere kök değerleri kazandırmaktır.
Okullarda artan şiddet olayları, öğrencilerin birbirlerine ve öğretmene saygısız
davranışları, madde bağımlılığı, zorbalık, okul başarısındaki azalma gibi sorunlar ancak etkili
değerler eğitimiyle çözüm bulabilecektir. Okulların önemli görevi; kültür aktarımında okul
programında açık olarak belirtilen veya belirtilmeyen değerleri öğretmek, öğrencileri belirlenen
kurallar doğrultusunda disipline etmek, ahlaki gelişimine katkıda bulunmak, karakterini ve
benlik algısını olumlu yönde etkilemektir. Bu bağlamda güvenli ve olumlu okul iklimi
oluşturulurken “değer” temelli bir anlayış esas alınmalıdır. Temel alınan insani değerler; adalet,
dostluk, dürüstlük, özdenetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverliktir.
Öğretim programlarında da yer alan bu 10 kök değer, derslere entegre edilmesinin yanında okul
ikliminin de temel taşları olmalıdır. Öğrenciler, ilgili değerleri içselleştirirse disiplini bozacak
davranışları gerçekleştirme olasılıkları azalacaktır. Örneğin, saygı ve sevgi değerlerini
içselleştiren bir öğrenci akran zorbalığı gibi davranışları gerçekleştirmeyecektir.
82