Page 136 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

M uharrem Ergin
MUHARREM ERGİN

(1923-1995)

Hayatı ve Eserleri

Bugün Gürcistan sınırları içinde kalan Ahıska’da doğmuştur. Terekeme Türklerinden olan ailesi, 1925’te
Türkiye’ye göçmüştür. İlk ve ortaokulu Muş’ta, lise öğrenimini Balıkesir Lisesinde tamamlamıştır.
Burada Nihal Atsız’ın kardeşi Nejdet Sançar kendisinin edebiyat öğretmeni olmuştur. 1942’de
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne kaydolmuş, alanın önemli
hocalarından dersler almıştır. 1950’de asistan olarak alındığı bölümde daha sonra Eski Türk Dili
Kürsüsünün başkanı olmuştur ve emekliye ayrılana dek bu görevini sürdürmüştür.
Türk Dil Bilgisi, Türk Dili, Üniversiteler İçin Türk Dili, Osmanlıca Dersleri I-II, Orhun Abideleri, Dede Korkut
Kitabı, Türklerin Soy Kütüğü, Kadı Burhaneddin Divanı, Azeri Türkçesi, Oğuz Kağan Destanı; araştırma ve
inceleme türündeki eserlerinden bazılarıdır.

Türkçeye Katkıları

• Türkçeyi çok iyi konuşan, telaffuzu çok iyi olan Prof. Dr. Muharrem Ergin; Türk dilinin ve
kültürünün çeşitli sahalarına ait önemli eserler vermiştir.
• Millî ve milletlerarası pek çok sempozyum ve kongrenin yapılmasına önayak olmuş; Türklük
biliminin Türkiye’de ve Türkiye dışında gelişimine katkıda bulunmuştur.
• Türkçeyi doğru öğrenen ve doğru kullanan nesillerin yetişmesine ortam hazırlayan Türkolog,
kırk beş yılı aşan ilim hayatında pek çok üniversite hocası yetiştirmiştir. Ayrıca eserleriyle pek
çok Türk dili ve edebiyatı öğretmeninin yetişmesinde etkili olmuştur. Böylece Türkçeye dolaylı
yoldan da hizmet etmiştir.

• Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsünün kurulmasında ve gelişmesinde önemli rol oynamıştır.
Aynı şekilde Türk Musikisi Devlet Konservatuvarının kuruluşunda yaptığı olumlu telkinler
sayesinde bu önemli kurum Türk milletine kazandırılmıştır.

• 1000 Temel Eser Serisi ’ni dönemin hükûmetine kabul ettirmiştir. Seri, kendisinin hazırladığı
Dede Korkut Hikâyeleri ’nin Türkiye Türkçesi tercümesi ile başlamıştır.
• Yazılarıyla Türk dünyası ile Türkiye arasında köprü görevi üstlenmiş ve “Türk Bilgesi” ünvanıyla
anılmıştır. Ayrıca 1991 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi, kendisine fahri profesörlük
ünvanını vermiştir.

Türkiye’nin Bugünkü Meseleleri’nden

Dil düşüncenin aynasıdır. Onun için dil bir milletin düşünce sistemini gösterir. İnsan dil ile
düşünür. Bir dil, onu kullanan milletin kafa yapısını, nasıl düşündüğünü, o milletin fertlerinin
zihninin nasıl çalıştığını ortaya koyar, millî düşünce tarzını aksettirir.
(Muharrem Ergin)

134 Türkçeyi Etkili Kullananlar