Page 156 - Türkçeyi Etkili Kullananlar
P. 156
Etkinlik
2. Aşağıdaki parçayı okuyunuz. Parçadan hareketle soruları yanıtlayınız.
Poetika’dan
“Şiir nescini ören iç ve dış unsurlar, onda, iki büyük ve ayrı vücuda yer verir: Kütük ve
Nakış… (…) Kütük ve nakışı arasında (A-B) çizgisinin aynı zamanda (A)’dan (B)’ye ve (A)’ya
doğru cereyanda olması gibi daimî bir nâkiliyet vardır. Başka türlü şiir telinden cereyan
geçemez.”
“Hiçbir şiirde “ne söyledi?” yok “nasıl söyledi?” vardır. Şiirdeki bu “nasıl söyledi?” seciyesi,
onun “ne söyledi?” cephesini peçeleyen ve mânâsının dış yekûnunu iç delâlete tâbi kılan
bir remzdir.”
“Şair ne yaptığının yanı sıra, niçin ve nasıl yaptığının ilmine muhtaç ve üstün marifetinin
sırrına müştak, bir tılsım ustasıdır.”
müştak: istekli nesci: doku remz: sembol
a) Poetika’dan alınmış yukarıdaki bölümden hareketle Necip Fazıl, şiirde “kütük” ve
“nakış” ifadeleri ile şiir dili ve içerik arasında nasıl bir bağlantı kurmaktadır? Açıklayınız.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
b) 1980’de sultânüşşuarâ ünvanını almış olan şairin yukarıdaki sözlerini de göz önünde
bulundurarak bir şairin kalıcı olmasıyla dili etkili kullanması arasındaki bağlantıyı yazınız.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
3. Türkçenin etkili bir şekilde kullanılmasında önemli ögelerden biri olan söz sanatları; ifadeyi
zenginleştirir, tekdüzeliği kırar, bıraktığı etki ile de ifadenin daha anlamlı bir hâle gelmesini
sağlayarak kalıcılığını artırır. Necip Fazıl, şiirlerinde belli başlı söz sanatlarını sıklıkla
kullanmıştır. Söz gelişi Kaldırımlar şiirinde yirmiden fazla benzetme vardır.
a) Necip Fazıl “Devler gibi eserler bırakmak için karıncalar gibi çalışmak lazım.” örneğinde
olduğu gibi çeşitli konularda özlü sözler dile getirmiştir.
Siz de söz sanatlarından birini kullanarak Türkçe ile ilgili bir slogan oluşturunuz.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
154 Türk Dili ve Edebiyatı
