Page 50 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

Etkinlik

3. Aşağıda verilen metni okuyunuz. Metinle ilgili bulmacayı çözünüz.

Garibnâme'den

Üç makâmdadur bu sözün menzili Uşbu üç menzildedür söz mahfili
Her birinün bir şekildür mahfili Geh gönül mülkin dutar u geh dili

Degme bir menzilde bir yüz gösterür Geh dogar bu sûrete dirlik düzer
Degmesinde bir şekil ma‘nî virür Geh iner anda gönül mülkin bozar

Evveli gönül durur kim gizlüdür Söz ile dutdı dutanlar i‘tibâr
Cümle sözün aslı anda yazludur Söz ile oldı olanlar ihtiyâr

Söylemedin söz gönülde var durur Söz güneşdür ma‘nîsi Tanrı nurı
Göñül içre yazılu defter durur Anun ıçun hoş dutar gönülleri

Okınur her dem gelür andan dile Ol güneş bu cân göginde hey döner
Kim cihânda hayr u şer ma‘lûm ola Geh togar bize görinür geh iner

Ger gönülde olmasa bünyâd ana Uşbu agız şarkına gelür togar
Olmayaydı bu gönül üstâd ana Bu nefes burcına seyr idüp agar

Hem ikinçi menzili bu dil durur Uşbu agız şarkına gelür togar
Dil dahı bir gör niçe menzil durur Bu nefes burcına seyr idüp agar
(Garibnâme)
Söz gönülden çün kopar dile gelür
Halk ögüdi cümle bu dilden alur

Dil durur ma‘lûm kılan uşbu sözi
Dil okıdı dörd kitâbı düpdüzi

Dil durur kim kişinün ahvâlini
Ma‘lum eyler cümle halka hâlini

Ma‘nîyi ger dil beyân eylemese
Kim bileydi sözi dil söylemese

Pes üçinçi menzil oldur kim iner
İşidenün gönli içinde konar

Yazılur anda gönül evrâkına
Hâzır olur nuht gerek olsa yene

Nûrıyıla gönüli aydın dutar
Ol sebebden bunça hikmetler biter

48 Türk Dili ve Edebiyatı