Page 72 - Türkçeyi Etkili Kullananlar
P. 72
Etkinlik
2. Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinde Cemal Süreya, hatalı bulduğu üç cümleyi örnek
veriyor. Bu cümlelerdeki hataları boş bırakılan alanlara yazınız.
Anadilini Bilmeyen Yazar
Bir yazarın anadilini bilmediği düşünülebilir mi? Soruyu ters çevirelim: anadilini bilmeyen
bir kimse yazar olabilir mi? Hatta başka bir şey olabilir mi? Ülkemizde olabiliyor. Sözgelimi
resim eleştirmeni olabiliyor. Üstelik belli ölçüde ad da yapabiliyor. Böyle bir resim
eleştirmeninin Ankara Sanat dergisinin 119. sayısında üç yazısı yayımlanmış. Üçünden de
birer cümle alıyorum.
“Resim alıcıları, sevdiklerinizi, sevecenliğinizi tarihlemeyin, tarihsiz kalacağınıza,
tarihinizi düşün, tarihselliğinde yenilenme yolundaki karma sergiyi unutmayın, diğer
karma sergileri de bu açıdan gezin ki, giderek o denli değerlendirme olanağını yakında
bulabilirsiniz, umalım.”
İkinci yazıda yakınlarda ölen İlhami Demirci’den söz ediliyor: “Çabalarını, tüm çaba ya
da yaşantısının, ortadakiler, kalanlardan ya da yaşanılanlardan öte olmadığını, güleç,
duygulu, giderek alçakgönüllü, üçüncü kişiden söz edercesine hep öne getirmiştir.”
Üçüncü yazı “Kentler/Resimler/Yontular” başlığını taşımakta. Bir yazı dizisinin XI. bölümü
bu. Bir müze için şöyle diyor eleştirmenimiz: “Bir müze-galeri ağının kurulmuş ve şaşmaz
nitelik-niceliğinde yürütülmekte bulunduğu izlenimi, bir gözlemci için imrenilecek
saygınlığı elle tutulurluğuna içtenlikle götürmüştür.”
Eskiden Osmanlıcayı yanlış kullananlara sık sık rastlanırdı. Bugün Öz Türkçe yazan çoğu
kişi için aynı şeyi söyleyebiliriz. Ama yukardaki örneklerde apayrı bir özellik var: Yazar,
anadilini bilmiyor. Cümlelerin düzeni baştan başa bozuk olduğu gibi, sözcüklerin, sözcük
topluluklarının işlevi de yerinde değil, daha önemlisi, okuduğunuz zaman hiçbir anlam
çıkaramıyorsunuz.
(“Günübirlik”ler)
I. Cümle
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
II. Cümle
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
III. Cümle
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
70 Türk Dili ve Edebiyatı