Page 46 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12

2.2.2. Çinlilerde Beden Eğitimi ve Spor

Çin kültüründe beden ve ruh eğitimine dayalı beden eğitimi ve spor faaliyetleri, önemli bir yer
tutmaktadır. Çin tarihi boyunca yönetime hâkim olan hanedanlar, pek çok beden eğitimi ve spor faali-
yetleri ile uğraşmışlardır.
Bilinen en eski askerî içerikli beden eğitimi ve spor faaliyeti olarak kabul edilen ve hem zırhlı
hem de zırhsız icra edilen wushu, MÖ 1122-256 yılları arasında Şu hanedanı zamanında en popüler spor
olmuştur. Bu dönemde askerler koşu, zıplama, atma, atlama, güreş, okçuluk, ağırlık kaldırma, kılıç, mız-
rak ve at arabası kullanma gibi pek çok beden eğitimi ve spor faaliyetlerini yapmışlardır.
MÖ 206-220 yılları arasında Han Hanedanı Dönemi’nde Budizm inanışının da gelişmesiyle birlik-
te sportif faaliyetlerde ve askerî sistemde değişiklikler yaşanmıştır. Öncelikle at arabalı askerlerin yerini
zırhlı süvari ve piyadelerin almasıyla birlikte wushu pratiği gittikçe gelişmiş ve okçuluk önem kazanmış-
tır. Bu dönemde kadınlar da okçulukla ilgilenmeye başlamış ve okçuluk, Batı’dakinin aksine sportif bir
pratik olarak değil bir seremoni aracı olarak algılanmaya başlamıştır. 7 ve 10. yüzyıllar arasında hüküm
süren Tang Hanedanı Dönemi’nde ise kuzeydeki göçebe toplulukların da kontrol altına alınmasıyla bir-
likte savaş sanatları içerikli fiziksel aktivitelerin yerini yarışma içerikli aktiviteler almaya başlamıştır.
Günümüzün popüler sportif etkinliklerinden biri olan “dragon bot” yarışları da bu dönemde baş-
lamıştır. Dragon bot yarışları, özellikle son dönemde yoğun ilgi gören bir kitle sporu faaliyetine dönüş-
müştür. Yine bu dönemde günümüz golf ve bilardo sporlarının karışımı olan chuiwan oyunu, özellikle ka-
dınlar tarafından oynanmaktaydı. Chuiwan oyunu, raket sporlarının başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Çin’de Moğol istilası döneminde savaş sanatlarının ağırlık kazandığı, okçuluk, avcılık ve güreş
gibi sporların popüler olduğu bir dönem yaşanmıştır. Ayrıca modern spora geçiş dönemine kadar polo
ve kungfu gibi spor dalları da ortaya çıkmıştır. Orta Asya bozkır toplulukları ile kurulan ilişkiler sonucun-
da ise binicilik ve güreş gibi pratikleri de uygulamaya başlayan Çinliler; ağırlık kaldırma, halat çekme,
akrobasi, yüzme, kürek çekme ve çeşitli top oyunlarıyla da ilgilenmişlerdir. Bugünkü futbolu andıran
tsu-chu ve golfü andıran lung-wan oyunları, Çin kültüründe askerlerin becerilerini geliştirmek ve birlikte
hareket edebilme yeteneklerini artırmak amacıyla uygulanmıştır (Görsel 2.6).

Görsel 2.6: Çin kil askerler

44 ESKİ UYGARLIKLARDA BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR