Page 59 - BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TARİHİ 12
P. 59
Oğuzlarda Spor 3.2.2. Eski Türklerde Yapılan Spor Türleri
Diğer Türk kavimleri gibi göçebe hayat sürdüren Oğuzlarda atın büyük bir önemi vardır. Türk Fiziksel faaliyetler, tarih boyunca Türklerin hayatında her zaman önemli bir yer tutmuştur. Zorlu
kültüründe önemli bir yeri olan “ölen kişinin atıyla birlikte gömülmesi” geleneğine Oğuz Türklerine ait yaşam şartlarıyla mücadele ederken sürekli olarak fiziksel faaliyetlerle iç içe olan Türkler, bu sayede sağ-
mezarlarda sıkça rastlanmaktadır. lıklı ve güçlü bedenlere sahip olmuşlardır. Ayrıca özellikle okçuluk ve binicilikte uzmanlaşarak savaşçılık
Oğuzlarda atçılık kadar okçuluğun da önemli olduğu bilinmektedir (Görsel 3.9). Oğuzlar, yaradı- hünerlerini geliştirmişlerdir. Dünya tarihinde spor ile kültür birlikteliği, hiçbir millette Türk kültüründe
lışları gereği asker olduklarını düşünür ve buna bağlı olarak da daha güçlü ve daha savaşçı olduklarına olduğu kadar iç içe geçmemiştir. Bu yüzden sporun Türk kültüründen soyutlanmasına imkân yoktur.
inanırlardı. Oğuzlarda küçük yaşlardan itibaren koçlara binilmekte ve bu durum at biniciliğinin temelini Türklerin tarih boyunca bedensel güce önem verdiği ve bunu gerçekleştirebilmek için de sürekli
oluşturmaktaydı. Böylece zaman içerisinde at binmede daha da usta hâle gelinmiş ve ata hükmetme olarak fiziksel etkinliklerle iç içe olduğu bir gerçektir. Bunun bir sonucu olarak da destanlarda ve tarihî araş-
gücü artmış oluyordu. tırmalarda Türk kelimesinin “güçlü” manasına geldiği, gücü ve savaşçı kimliği vurguladığı bilinmektedir.
Oğuzlar, gittikleri her yerde eğlenceler ve şölenler düzenlerler bu şölenlerde at üzerindeki usta- Tarih boyunca Türkler; güreş, kılıç, okçuluk, avcılık, cündilik, at yarışları, çöğen, cirit, mızrak, gök-
lıklarını, atıcılık ve avcılıktaki maharetlerini sergilerlerdi. Barış zamanı sürek avları düzenlerler ve avlanan börü, kızbörü, beyge, tepük, kayak, boks, süngü, yüzme, matrak, tomak, taş atma, tuluk, ağırlık kaldırma,
hayvanların etleriyle “çeşn” veya “şeylan” denilen av ziyafetleri verirlerdi. yağlı direk ve seğirtmek gibi spor dallarıyla ilgilenmişlerdir. Bunlara modern sporların da dâhil edilme-
siyle Türklerin hemen hemen tüm spor dallarıyla uğraştıkları görülmektedir (Görsel 3.10, 3.11, 3.12, 3.13).
Eski Türklerde Yapılan Spor Türleri
1. Gökbörü 7. Cündi
2. Kızbörü 8. Okçuluk
3. Beyge 9. Avcılık
4. Çöğen (çevgen) 10. Güreş
5. Mızrak 11. Kayak
6. Cirit 12. Seğirtmek (koşu)
Görsel 3.10: Gökbörü Görsel 3.11: Cirit
Görsel 3.9: Okçuluk
2. ETKİNLİK
TÜRKLERDE SPOR
Türk devletlerinde yapılan spor dallarını araştırarak aşağıya yazınız.
.........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................
Görsel 3.12: Okçuluk Görsel 3.13: Güreş
56 TÜRK TARİHİNDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR TÜRK TARİHİNDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR 57