Page 162 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

İLETİŞİM VE SPOR SOSYOLOJİSİ ÜNİTE 14 ÜNİTE 14 İLETİŞİM VE SPOR SOSYOLOJİSİ

14.1. İLETİŞİM VE SPOR Kulüplerin sosyal paydaşları ve hedef kitlesi çok geniş bir yelpazeden oluşur ve sporun gün-
dem yönetimi hızlı ve çok yoğun bir şekilde gelişir. Spor iletişimi sporcu, üye, taraftar, yönetim
İletişim genel olarak fikir ve duyguların aktarılması olayıdır. Duygu, düşünce ya da bilgilerin kurulu iletişimi, sponsorluk iletişimi, kongre iletişimi, kriz iletişimi yönetimi gibi iletişim strate-
bireyler, gruplar ve toplumlar arasında akla gelebilecek söz, yazı, görüntü, hareketlerle karşılıklı jilerini oluştururken spor sosyolojisinden yararlanmaktadır. Özellikle sporun toplumsal boyutu
olarak aktarılmasıdır. İletilen bilginin hem gönderici hem de alıcı tarafından anlaşıldığı ortamda konularında; toplumda bütünleşme, sosyalleşme, sporcu grupların ve bireylerin topluma etkileri
bilginin bir göndericiden bir alıcıya aktarılma sürecidir. İletişimi açıklamak için altı temel öge üzerinde spor sosyolojisinden yaralanmaktadır. Spor sosyolojisi farklı spor dallarında bulunan
kullanılır: Kaynak (gönderici), alıcı (hedef), ileti (mesaj), bağlam (ortam), dönüt (geri bildirim), sosyal organizasyon, grup davranışı ve sosyal etkileşimle de ilgilenir.
kanal (araç). DÜŞÜNELİM TARTIŞALIM
Gönderici; duygu, düşünce ve istekleri aktaran kişi, araç veya topluluktur. Alıcı; duygu, düşünce
ve isteklerin iletildiği, aktarıldığı kişi veya topluluklardır. İleti gönderici ile alıcı arasında Kendinizi bir spor kulübü başkanı olarak hayal ediniz. Kitle iletişim araçlarından nasıl yarar-
lanırsınız? Nedenlerini tartışınız.
aktarılmakta olan duygu, düşünce ya da istektir. İletişimin gerçekleştiği ortama bağlam,
gönderici ile alıcı arasındaki iletinin gönderilme şekline kanal denir. İletiye verilen her türlü 14.2. KİTLE İLETİŞİM SOSYOLOJİSİ VE SPOR
yanıt da dönüttür. Seslerden oluşan, belli kuralları olan doğal dile de kod denir.
Kitle, çok sayıda bireyin bir araya gelmesinden oluşan toplumsal gruptur. Kitle, hedeflenen de-
DÜŞÜNELİM YAZALIM ğerleri gerçekleştirmek için bir araya gelmiş geniş halk topluluklarıdır. Kitle iletişimi ise mesa-
Teknik direktör, maç öncesi soyunma odasında furbolcularına atak oynayacaklarını ve rakibe jın, iletişim araçları aracılığıyla hedef kitleye iletilmesidir. Kitle iletişim araçları, genel bir tanımla
önde pres uygulayacaklarını söyler. Futbolcular da teknik direktörlerine “Denilenleri harfiyen insanların uzak yakın demeden dünyada olup bitenler hakkında aynı anda bilgi almalarını sağla-
yapacağız ve maçı kazanacağız.” derler. yan ve teknik ileti ağıyla geniş kitleleri birbirlerine bağlayan araçlara denir. Lasswell’e (Lasvel)
Verilen örnekten yararlanarak aşağıdaki kavramların karşılıklarını yazınız. göre kitle iletişim, bilgi, düşünce ve tutumların büyük ve dağınık bir kitleye, bu amaç için gelişti-

Kaynak : teknik direktör rilmiş araçlarla iletilmesi anlamında kullanılmaktadır.
Alıcı : Toplumundaki bireylerin boş zamanlarının giderek artması bireyleri kitle iletişim araçlarının do-
İleti : ğal alıcıları konumuna getirmiştir. Toplumsal yaşamın her alanına girmiş olan bu iletişim araçları

Ortam : hem toplum hem de birey açısından bazı ihtiyaçları yerine getirmektedir. Kitle iletişim araçları
konusunda yapılan araştırmalarda bu araçların insan yaşamını etkilediği ortaya çıkmıştır. Kitle
Geri bildirim:
iletişim araçları bireyi etkilediği gibi grubu ve toplumu da etkiler.
Kanal :
Kitle iletişim sosyolojisi kitle iletişim araçlarının topluma etkilerini inceleyen bir daldır. Toplum-

İletişim sürecinde sembollerin aktarılması ve karşılıklı etkileşim önemlidir. Sosyoloji özellikle ile- da kamuoyu oluşturma, ikna ve inandırma etkinliklerini ele alır. Kitle iletişim araçlarına bağım-
tişimin kültürel boyutuyla ilgilenir. Spor sosyolojisi ise spor faaliyetlerinde gerçekleşen iletişim lılığı azaltma çalışmalarında spor önemli bir unsurdur çünkü spor faaliyetlerine katılan birey ve
süreciyle ilgilenir. Spor ile gerçekleşen sosyalleşme, yarışma, iş birliği, çekişme, gibi sosyal süreç- gruplar kitle iletişim araçlarından uzaklaşmaktadır. Bunun için de spor etkinliklerine aktif olarak
lerdeki iletişime yoğunlaşır. katılmak gerekmektedir. Spora pasif katılım sağlayanlar genelde seyircilerdir. Spora pasif olarak
katılanların spor programlarını yoğun olarak izlediği araştırmalarla ortaya konmuştur. Sporun
Modern yaşam koşullarında spor sağlıklı yaşam için önemli bir unsur hâline geldi. Spor kulüpleri etkileri ve faydaları yine kitle iletişim araçlarıyla topluma duyurulmakta ve toplum bilgilendiril-
ve spor organizasyonlarının kitle iletişim araçlarında önemli yer bulması ile kamuoyunda olumlu mektedir. Kitle iletişim sosyolojisi iletişim araçlarının spora ve topluma etkileri yanında sağlık,
bir algı oluştu. Dünyadaki sportif aktivitelere ilgi ve katılımın her geçen gün artması toplumda ekonomi, kültür ve sanat gibi konularda da iletişim araçlarının topluma etkilerini inceler.
spora olan ilgiyi de artırdı. Farklı kültür ve sosyal statüden insanları bir araya getirebilen, sosyal
yaşam üzerinde büyük bir etki oluşturan spor, spor sosyolojisinin de ilgisini çekti. Toplumun ve Spor sosyolojisi kitle iletişim araçlarının önemli fonksiyonlarının spora olan etkilerini inceler.
markaların hedef kitlelerine doğrudan ya da dolaylı yoldan ulaşmasında önemli rol üstlenen spor, Spor faaliyetlerinin büyük kitleleri etkileme özelliği, kitle iletişim araçlarıyla sporu yönlendirme
iletişim ve sosyolojinin önemli bir parçası oldu. çalışmalarını artırmıştır. Özellikle spor medyası ortaya çıkmış ve bu görevi üstlenmiştir.
Sporun medyaya medyanın da spora etkisi görülmektedir. Özellikle sporun tüm dünyada bir sos-
Spor endüstrisi ve rekabetin artması spordan faydalanmayı da artırdı. Toplumda yoğun bir ilgi gö- yal olgu olarak gelmiş olmasında kitle iletişim araçlarının büyük rolü olmuştur. Değişik spor
ren spor, sosyal sorumluluk çatısı altında değerlendirilen bir iletişim yöntemi oldu. Spora yatırım dallarının tanıtılıp yaygınlaştırılması, spor yapma olanağına sahip olmayan çoğunluğun spora ilgi
yapan markaların, kurumların, kulüplerin, federasyonların, turnuvaların ve sporcuların iletişim sü- duyması kitle iletişim araçları sayesinde gerçekleşmiştir. Spor medyayı kontrol eder ve yönlendi-
reçlerinin yönetiminin yapılması ayrı bir uzmanlık alanı olan spor iletişimini ortaya çıkardı. Spor rir duruma gelmiştir. Özellikle profesyonel spor, gazetelerin spor sayfalarında ve televizyonların
iletişimi sporun toplumda doğru bir yer edinmesinde spor sosyolojisinden yararlanmaktadır.
spor programlarında geniş yer almaktadır.

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 159 160 SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ