Page 53 - SPOR YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONU 12

• Arkadaş Lider: Kurumu bütünsel bir sistem olarak görürler. Örgütün uyumu ve başarısı için gerekli
olan lider modelidir. Son sözü söyleme yetkisine sahip olsa da ekip arkadaşlarına danışarak karar verir. 2. Mülakat
Kendini ekip başarısına adamıştır. Duygularını da ekiple paylaşmaktan kaçınmaz.

C) Çok Boyutlu Liderlik Bu mülakat İstanbul Üniversitesi Spor Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilge Donuk ile
liderlik konusunda yapılmıştır.

Liderlikle ilgili modellerin çoğu spor dışı alanlardaki uygulama ve yaklaşımlar üzerine kurulmuştur. Prof. Dr. Bilge Donuk: 1977 yılında Adana’da doğdu.
Spor alanında Chelladurai’nın (Şelladura) çok boyutlu liderlik modeli kapsamlı olarak ele alınmıştır. Bu mo- İlköğretim ve lise eğitimini İstanbul’da tamamladıktan sonra, lisans
dele göre sportif doyum ve performans üç liderlik davranışına bağımlıdır: öğrenimini Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu
• Zorunlu davranış Spor Yöneticiliği Bölümünde tamamladı. 2000 yılında girdiği
• Tercih edilen davranış Marmara Üniversitesi Spor Yöneticiliği Yüksek Lisans Programı'ndan
• Gerçek davranış 2003’te mezun olduktan sonra aynı yıl aynı programda doktora
eğitimine başladı ve 2006'da doktor ünvanını aldı. 2001’de araştırma
görevlisi olarak başladığı İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi
Spor Yönetim Bilimleri Ana bilim Dalında 2009’da “yardımcı doçent”
oldu. 2012 yılında sosyal, beşeri ve idari bilimler temel alanı yönetim
ve strateji bilim alanında “doçent” ünvanı aldı. Görevine hâlen
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Spor Bilimleri Fakültesi, Spor
Yöneticiliği bölümünde öğretim üyesi olarak devam etmektedir.
Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi üyesi olan Donuk, Türkiye Millî
Olimpiyat Komitesi Fair-Play Komisyonu başkan yardımcılığını
yürütmektedir.

2013 yılında Mersin’de düzenlenen Akdeniz Oyunları'nda “Gönüllüler Koordinasyon Birim Sorumlusu”
olarak görev yapmıştır. 2005’te, “ Spor Yöneticiliği ve İstihdam Alanları”, 2006’da Fatih Şenduran ile bir-
likte “Futbolun Anatomisi”, 2007’de “Liderlik ve Spor”, 2008’de “Yönetim İstifa”, 2011’de Erdoğan Arıpınar
ile birlikte “Fair Play” ve 2016’da “Spor Yönetim Sanatı” adlı kitapları yazmıştır.

► Liderlik özelliği taşıyan kişilerin bulunması örgüte ne gibi katkılar sağlar?

Lider, bulunduğu yerde fark yaratan insandır. Liderlik; sıradanlık, koşullara teslimiyet, pes etmek,
sinmek, işi oluruna bırakmak, inanmadığı şeylere inanmış görünmek, sinsi ve sahte davranmak değil,
koşullar ne olursa olsun girişimci, yenilikçi, disiplinli, dengeleyici, uzlaşıcı, gerektiğinde uzlaşmaz, ön-
görü sahibi olan, başkalarının kendisini kabullenmesini sağlayan ve onlara önderlik eden kendine özgü
Görsel 2.19: Çok boyutlu liderlik bir kişilik ve kimliktir. Bu bağlamda bu özelliklerden hepsi ya da bazılarını taşıyan bir kişi günümüzdeki
rekabetçi ortam içinde kurumuna ve çalışanlara önemli katkılar sağlayacaktır. Bu katkıların başlıcaları
Modelde durumsal özellikler, lider ve üyeler üç tür davranışa yol açmaktadır. Chelladurai’nın (Şella-
dura) önermesine göre pozitif sonuç, maksimum performans ve grup doyumu, ancak üç liderlik arasında arasında verimlilik, motivasyon, başarı, iş tatmini, örgütsel bağlılık, kalite, kârlılık ve kurumun sürdürüle-
iyi bir uyum varsa gerçekleşebilir. Eğer lider ve üyeler belirli bir duruma uygun biçimde davranıyorsa ve bu bilirliği söylenebilir.
davranış grup üyelerinin tercihleri ile uyuşuyorsa sporcular en iyi performanslarını ortaya koyacak ve yap-
tıkları işten haz duyacaklardır (Donuk, 2007, s.41-42). ► Öğrencilerinizde lider özellikleri olup olmadığını nasıl anlarsınız?
Bu bağlamda liderin göstereceği davranış biçimi spor organizasyonunun hedeflerine göre değişiklik Öğrencilerimin içinde özellikle araştırmacı kişiliğe sahip, soru soran, sorgulayan, okuyan, cesur,
göstermelidir. Yarışmacı bir takımda çalışan bir antrenörden beklenti, kazanmaktır ancak altyapı çalıştıran derslerde hem dinleyip hem de iyi not tutan kişiler ilk etapta liderlik özellikleri konusunda dikkat çek-
antrenörden beklenen ise onların yeteneklerini geliştirmek ve davranışsal kazanımlar elde etmeleri olabilir. mektedir. Ayrıca bu özelliklerinin yanında ileriye dönük vizyon ve kendisini geliştirmek için yurt dışında
Bu nedenle lider, örgütün amaçlarına ve grubun beklentilerine göre bir liderlik yaklaşımı göstermelidir ek eğitimler gibi projeler ortaya koyan öğrencilerin ileride hem başarılı bir iş hayatının hem de liderlik
(Görsel 2.19). özelliklerinin olduğunu söyleyebilirim. Çünkü iyi bir lider olmanın en temel özelliği, alanıyla ilgili yeterli
bilgi birikimine sahip olmasından geçmektedir. Bilgiyi elde etmek için okumak, alandaki tecrübeli insan-
ları dinlemek, alan ile ilgili geziler yapmak ve eğitim almak gerekmektedir. Bilgi sürekli yenilenmekte,
gelişmekte ve değişmekte olduğu için öğrenciler, öğrenme sürecinin hiçbir zaman bitmediğini unutma-
malıdırlar.

50 h1ø7( 6325 <g1(7ø&ø/øöø 51