Page 53 - SPOR YÖNETİMİ VE ORGANİZASYON 12

• Arkadaş Lider: Kurumu bütünsel bir sistem olarak görürler. Örgütün uyumu ve başarısı için gerekli
olan lider modelidir. Son sözü söyleme yetkisine sahip olsa da ekip arkadaşlarına danışarak karar verir. 2. Mülakat
Kendini ekip başarısına adamıştır. Duygularını da ekiple paylaşmaktan kaçınmaz.

C) Çok Boyutlu Liderlik Bu mülakat İstanbul Üniversitesi Spor Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilge Donuk ile
liderlik konusunda yapılmıştır.

Liderlikle ilgili modellerin çoğu spor dışı alanlardaki uygulama ve yaklaşımlar üzerine kurulmuştur. Doç. Dr. Bilge Donuk: 1977 yılında Adana’da doğdu. İlköğ-
Spor alanında Chelladurai’nın (Şelladura) çok boyutlu liderlik modeli kapsamlı olarak ele alınmıştır. Bu mo- retim ve lise eğitimini İstanbul’da tamamladıktan sonra, lisans öğ-
dele göre sportif doyum ve performans üç liderlik davranışına bağımlıdır: renimini Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu
• Zorunlu davranış Spor Yöneticiliği Bölümünde tamamladı. 2000 yılında girdiği Mar-
• Tercih edilen davranış mara Üniversitesi Spor Yöneticiliği Yüksek Lisans Programı'ndan
• Gerçek davranış 2003’te mezun olduktan sonra aynı yıl aynı programda doktora
eğitimine başladı ve 2006'da doktor unvanını aldı. 2001’de araş-
tırma görevlisi olarak başladığı İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri
Fakültesi Spor Yönetim Bilimleri Ana bilim Dalında 2009’da yardım-
cı doçent” oldu. 2012 yılında sosyal, beşeri ve idari bilimler temel
alanı yönetim ve strateji bilim alanında doçent unvanı aldı. Görevi-
ne hâlen İstanbul Üniversitesinde devam etmektedir. Türkiye Millî
Olimpiyat Komitesi üyesi olan Donuk, Türkiye Millî Olimpiyat Ko-
mitesi Fair-Play Komisyonu başkan yardımcılığını yürütmektedir.
2013 yılında Mersin’de düzenlenen Akdeniz Oyunları'nda “Gönüllüler Koordinasyon Birim Sorumlusu”
olarak görev yapmıştır. 2005’te, “ Spor Yöneticiliği ve İstihdam Alanları”, 2006’da Fatih Şenduran ile bir-
likte “Futbolun Anatomisi”, 2007’de “Liderlik ve Spor”, 2008’de “Yönetim İstifa”, 2011’de Erdoğan Arıpınar
ile birlikte “Fair Play” ve 2016’da “Spor Yönetim Sanatı” adlı kitapları yazmıştır.

► Liderlik özelliği taşıyan kişilerin bulunması örgüte ne gibi katkılar sağlar?

Lider, bulunduğu yerde fark yaratan insandır. Liderlik; sıradanlık, koşullara teslimiyet, pes etmek,
sinmek, işi oluruna bırakmak, inanmadığı şeylere inanmış görünmek, sinsi ve sahte davranmak değil,
koşullar ne olursa olsun girişimci, yenilikçi, disiplinli, dengeleyici, uzlaşıcı, gerektiğinde uzlaşmaz, ön-
görü sahibi olan, başkalarının kendisini kabullenmesini sağlayan ve onlara önderlik eden kendine özgü
bir kişilik ve kimliktir. Bu bağlamda bu özelliklerden hepsi ya da bazılarını taşıyan bir kişi günümüzdeki
Görsel 2.19: Çok boyutlu liderlik rekabetçi ortam içinde kurumuna ve çalışanlara önemli katkılar sağlayacaktır. Bu katkıların başlıcaları
arasında verimlilik, motivasyon, başarı, iş tatmini, örgütsel bağlılık, kalite, kârlılık ve kurumun sürdürüle-
Modelde durumsal özellikler, lider ve üyeler üç tür davranışa yol açmaktadır. Chelladurai’nın (Şella- bilirliği söylenebilir.
dura) önermesine göre pozitif sonuç, maksimum performans ve grup doyumu, ancak üç liderlik arasında
iyi bir uyum varsa gerçekleşebilir. Eğer lider ve üyeler belirli bir duruma uygun biçimde davranıyorsa ve bu ► Öğrencilerinizde lider özellikleri olup olmadığını nasıl anlarsınız?
davranış grup üyelerinin tercihleri ile uyuşuyorsa sporcular en iyi performanslarını ortaya koyacak ve yap-
tıkları işten haz duyacaklardır (Donuk, 2007, s.41-42). Öğrencilerimin içinde özellikle araştırmacı kişiliğe sahip, soru soran, sorgulayan, okuyan, cesur,
Bu bağlamda liderin göstereceği davranış biçimi spor organizasyonunun hedeflerine göre değişiklik derslerde hem dinleyip hem de iyi not tutan kişiler ilk etapta liderlik özellikleri konusunda dikkat çek-
göstermelidir. Yarışmacı bir takımda çalışan bir antrenörden beklenti, kazanmaktır ancak altyapı çalıştıran mektedir. Ayrıca bu özelliklerinin yanında ileriye dönük vizyon ve kendisini geliştirmek için yurt dışında
antrenörden beklenen ise onların yeteneklerini geliştirmek ve davranışsal kazanımlar elde etmeleri olabilir. ek eğitimler gibi projeler ortaya koyan öğrencilerin ileride hem başarılı bir iş hayatının hem de liderlik
Bu nedenle lider, örgütün amaçlarına ve grubun beklentilerine göre bir liderlik yaklaşımı göstermelidir özelliklerinin olduğunu söyleyebilirim. Çünkü iyi bir lider olmanın en temel özelliği, alanıyla ilgili yeterli
(Görsel 2.19). bilgi birikimine sahip olmasından geçmektedir. Bilgiyi elde etmek için okumak, alandaki tecrübeli insan-
ları dinlemek, alan ile ilgili geziler yapmak ve eğitim almak gerekmektedir. Bilgi sürekli yenilenmekte,
gelişmekte ve değişmekte olduğu için öğrenciler, öğrenme sürecinin hiçbir zaman bitmediğini unutma-
malıdırlar.

50 h1ø7( 6325 <g1(7ø&ø/øöø 51