Page 136 - TEMEL SPOR EĞİTİMİ 9
P. 136
134 KOORDİNASYON (BECERİ)
5. KOORDİNASYON
Hayatımız farkında olmadan devam eden bir düzen içinde geçer. İnsanoğlu
bu düzen içinde hayatın ritmini , dengesini ve uyumunu yakalar. Hayatın bu düzenli
akışı mutluluk ve huzur getirmesinin yanı sıra insana karşılaştığı zorluklarla da başa
çıkabilme yeteneği kazandırır. Özellikle spor yaparken karşılaştığımız zorlukların
üstesinden gelmek, spor öncesi koordinasyon seviyesinin yükseltilmesini de gerektirir.
Nefes alma, yürüme, koşma gibi eylemlerin belli bir düzen ve denge
içinde olması koordinasyonun hayatın vazgeçilmez bir parçası olduğunu gösterir.
Koordinasyon özellikle sporda karşılaşılan zorluklarla başa çıkabilme ve yeni
durumlara uyum sağlayabilme açısından çok önemlidir.
Koordinasyon seviyesi yüksek olan sporcular; çeşitli sportif çalışmalar sırasında
daha akıcı, daha dinamik, daha ritmik ve daha ekonomik tepkiler verirler. Bu nedenle
koordinasyon antrenmanı spor eğitiminde oldukça önemlidir. Bu antrenmanların
düzenli tekrarı sonucunda sportif koordinasyonda etkin ve mükemmel bir hareket
bütünlüğü ortaya çıkar.
Elit sporcuların hareketlerindeki beceri ve üstünlüğün temel nedenlerinden
biri yapılan koordinasyon antrenmanlarıdır.
Herhangi bir spor faaliyetinde, hareket formunun içinde yapılması gereken
uygulamaların düzenli, uyumlu ve amaca yönelik gerçekleşmesine koordinasyon
(eşgüdüm) denir.
Koordinasyon çalışmaları genel ve özel koordinasyon çalışmaları biçimindedir.
Tüm spor branşları için geçerli olan genel anlamdaki vücut koordinasyonuna genel
koordinasyon denir. Yapılan branşa yönelik, o spor dalının özelliklerini içeren teknik-
taktik ve benzeri hareketlerin koordinasyonuna ise özel koordinasyon denir.
Koordinasyon kas-iskelet sisteminin ve merkezi sinir sisteminin uyumlu
çalışması ile gerçekleşir. Bu bağlamda koordinasyonu oluşturan birçok faktör vardır.
Bunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
✓ Tepki becerisi,
✓ Durum değiştirme becerisi,
✓ Oryantasyon becerisi,
✓ Hareketi bağlama becerisi,
✓ Hareketin iletimi becerisi,
✓ Hareket hissi,
✓ Hareketin akıcılığı ve ahenkli oluşu,
✓ Varyasyon (çeşitlilik) yeteneği.
Koordinasyonun geliştirilebilmesi için yapılacak uygulamalar üç şekilde gerçekleştirilir.
1. Bireysel koordinasyon çalışmaları,
2. Eşli koordinasyon çalışmaları,
3. Aletle koordinasyon çalışmaları,
NELER ÖĞRENDİK?
1 Koordinasyon nedir? Açıklayınız.
2 Koordinasyon çalışmalarının sporcunun performansına etkileri nelerdir?
5.1. BİREYSEL KOORDİNASYON ÇALIŞMASI
Sportif başarılar ancak çok küçük yaşlarda başlanan düzenli bireysel
koordinasyon çalışmaları sonucunda elde edilir.
Bir sporcunun bireysel koordinasyonunun gelişmiş olması, onun daha becerikli,
daha az sakatlanan ve daha teknik bir sporcu olduğunun göstergesidir.
Yeterli düzeyde bireysel koordinasyona sahip bir sporcu karmaşık hareketleri
doğru ve çabuk yapabilmenin yanında, müsabaka esnasında karşılaştığı anlık
problemleri çözebilme yeteneğine de sahiptir.
Bu konumuzda antremanlarda ve müsabakalarda bireysel koordinasyon
seviyenizi üst düzeye çıkarmanızı sağlayabilecek sekiz örnek çalışma verilmiştir.