Page 92 - TEMEL SPOR EĞİTİMİ 9

90 ÇABUKLUK

3. ÇABUKLUK

Modern olimpiyatlar Pierre de Coubertin’in önerisiyle 1894 yılında kabul
edilmiştir. Olimpiyatların sloganı olan “citius, altius, fortius” yani “daha hızlı, daha
yüksek, daha güçlü” sözünü söylendiği günden bugüne her sporcuya yol gösteren
bir ilke olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu slogan sporcunun yarışmayı kazanmasın-
dan çok kurallara uygun olarak elinden geleni yapması gerektiğini, önemli olanın
yarışmak olduğunu vurgulamaktadır.
Günümüz koşullarında sportif yarışmalarda başarıya ulaşmanın koşulların-
dan biri rakipten daha çabuk olmaktır. Çabukluğu yüksek bir sporcu yarışmalarda
rakibe ya da yarışmanın niteliğine göre kullanılan materyal ve teçhizata çok kısa
sürede tepki verebilir. İnsan vücudunun bir bölümünün ya da tamamının en kısa
zamanda hareket etmesi özelliği olarak tanımlanan çabukluk, sürat kavramıyla ka-
rıştırılmamalıdır. Çünkü çok hızlı bir sporcu çok çabuk olmayabilir. Örneğin İspanya
100 metre koşu rekortmeni Angel David Rodriguez ile Real Madrid futbol takımı
yıldızı Cristiano Ronaldo 25 metrelik düz bir parkurda yarıştırılmış ve ünlü futbolcu
yarışı kaybetmiştir. Ardından aynı mesafeyi zigzag slalom yapacak şekilde düzen-
leyip tekrar yarıştırdıklarında bu kez Ronaldo’nun parkuru kazandığı görülmüştür.
Bu test 100 metre rekortmeni Rodriguez’in daha hızlı, Ronaldo’nun daha çabuk
olduğunu göstermektedir. Ayrıca 9,58 Sn. ile 100 metre dünya rekoru kıran Usain
Bolt 100 metreyi 41 adımla geçmesine rağmen dereceye giren diğer rakipleri aynı
mesafeyi 44 adımda bitirmişlerdir. Bolt rakiplerinden daha az adım atmasına rağ-
men adım uzunluğunun büyük olmasından dolayı birinci gelmiştir. Rakipleri ise aynı
mesafeyi hemen hemen aynı zamanda bitirmesine rağmen 44 adım attıklarından
Bolt’a göre daha çabuk hareket etmişlerdir. Bu durum yine yukarıda söylediğimiz
gibi hızlı olmakla çabuk olmak arasındaki farkı çok açık bir şekilde ortaya koymak-
tadır.
Hem bireysel sporlarda hem de takım sporlarında çabukluk sportif başa-
rıyı belirleyen önemli özelliklerdendir. Genetik yapı, kuvvet, denge, koordinasyon,
esneklik, postür, yerçekimi, sürat, beceri ve dayanıklılık gibi faktörler çabukluğa
etki eder. Bu nedenle yapılacak spor dalına özgü planlanacak antrenmanlarla ça-
bukluğun geliştirilmesi gerekmektedir. Bu aşamada yapılacak çalışmalar aşağıda
verilmiştir.
✓ Çabukluğun geliştirilmesine yönelik çalışmalar, 12 yaşından itibaren
haftada bir iki defa antrenmanın ısınma bölümünden sonra yapılma-
lıdır.
✓ Antrenman süresi uzun tutulmamalıdır.
✓ Uygulanan hareketler maksimal süratte yapılmalıdır.
✓ Hareketler arası dinlenme yürüyüşle olmalıdır.
✓ Antrenman sırasında hareketlerin düşük hızda uygulanmaya başlanma-
sı ve akıcılığın bozulduğunun görülmesiyle çabukluk antrenmanı sonlan-
dırılmalıdır.
Çabukluğun geliştirilebilmesi için yapılacak uygulamalar üç şekilde gerçek-
leştirilir.
1. Bireysel çabukluk çalışmaları,
2. Eşli çabukluk çalışmaları,
3. Aletle çabukluk çalışmaları,

NELER ÖĞRENDİK?
1. Çabukluk ve sürat kavramlarını örnek vererek açıklayınız.
2. Çabukluk çalışmalarında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?