Page 93 - TEMEL SPOR EĞİTİMİ 9

90 ÇABUKLUK ÇABUKLUK 91

3. ÇABUKLUK 3.1. BİREYSEL ÇABUKLUK ÇALIŞMALARI
Sporcunun kendi kendine yaptığı çalışmaları içermektedir. Yapılan çalışmalar
Modern olimpiyatlar Pierre de Coubertin’in önerisiyle 1894 yılında kabul genellikle sonucu önceden bilinen çalışmaları kapsar ve hareketin birim zamanda
edilmiştir. Olimpiyatların sloganı olan “citius, altius, fortius” yani “daha hızlı, daha yapılma sayısını arttırmaya yöneliktir.
yüksek, daha güçlü” sözünü söylendiği günden bugüne her sporcuya yol gösteren ÇALIŞMA 1
bir ilke olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu slogan sporcunun yarışmayı kazanmasın- BAŞLANGIÇ POZİSYONU: Uygulayıcının yüzü koşu yönüne dönük, yüksek çıkış
dan çok kurallara uygun olarak elinden geleni yapması gerektiğini, önemli olanın pozisyonunda durur.
yarışmak olduğunu vurgulamaktadır. UYGULAMA: Yapılan uyarı ile başlangıç yerinden çıkış yapılarak 10 metre mesafe
Günümüz koşullarında sportif yarışmalarda başarıya ulaşmanın koşulların- süratle koşulur.
dan biri rakipten daha çabuk olmaktır. Çabukluğu yüksek bir sporcu yarışmalarda TEKRAR SAYISI : 2-3 tekrar
rakibe ya da yarışmanın niteliğine göre kullanılan materyal ve teçhizata çok kısa
sürede tepki verebilir. İnsan vücudunun bir bölümünün ya da tamamının en kısa Uygulamada
zamanda hareket etmesi özelliği olarak tanımlanan çabukluk, sürat kavramıyla ka- dikkat edilecek hususlar
rıştırılmamalıdır. Çünkü çok hızlı bir sporcu çok çabuk olmayabilir. Örneğin İspanya ‣ Uyarı gelmeden
100 metre koşu rekortmeni Angel David Rodriguez ile Real Madrid futbol takımı harekete
yıldızı Cristiano Ronaldo 25 metrelik düz bir parkurda yarıştırılmış ve ünlü futbolcu başlanmamalıdır.
yarışı kaybetmiştir. Ardından aynı mesafeyi zigzag slalom yapacak şekilde düzen- ‣ Hareket aralarında
leyip tekrar yarıştırdıklarında bu kez Ronaldo’nun parkuru kazandığı görülmüştür. tam dinlenme
Bu test 100 metre rekortmeni Rodriguez’in daha hızlı, Ronaldo’nun daha çabuk yapılmalıdır.
olduğunu göstermektedir. Ayrıca 9,58 Sn. ile 100 metre dünya rekoru kıran Usain ‣ Koşu bitiş çizgisine
Bolt 100 metreyi 41 adımla geçmesine rağmen dereceye giren diğer rakipleri aynı kadar maksimum
mesafeyi 44 adımda bitirmişlerdir. Bolt rakiplerinden daha az adım atmasına rağ- hızla yapılmalıdır.
men adım uzunluğunun büyük olmasından dolayı birinci gelmiştir. Rakipleri ise aynı
mesafeyi hemen hemen aynı zamanda bitirmesine rağmen 44 adım attıklarından
Bolt’a göre daha çabuk hareket etmişlerdir. Bu durum yine yukarıda söylediğimiz
gibi hızlı olmakla çabuk olmak arasındaki farkı çok açık bir şekilde ortaya koymak- NELER ÖĞRENDİK?
tadır. 1. Bu çalışmada neler öğrendim?
Hem bireysel sporlarda hem de takım sporlarında çabukluk sportif başa- 2. Bu çalışmada nerelerde zorlandım?
rıyı belirleyen önemli özelliklerdendir. Genetik yapı, kuvvet, denge, koordinasyon,
esneklik, postür, yerçekimi, sürat, beceri ve dayanıklılık gibi faktörler çabukluğa ÇALIŞMA 2
etki eder. Bu nedenle yapılacak spor dalına özgü planlanacak antrenmanlarla ça- BAŞLANGIÇ POZİSYONU : Koşu yönüne sırt dönük, ayaklar omuz genişliğinde açık,
bukluğun geliştirilmesi gerekmektedir. Bu aşamada yapılacak çalışmalar aşağıda eller yanda serbest durulur.
verilmiştir. UYGULAMA : Bir yön belirtilerek (soldan, sağdan) uyarı verilir. Uyarı verilen taraftan
✓ Çabukluğun geliştirilmesine yönelik çalışmalar, 12 yaşından itibaren dönülerek 10 metre mesafe süratle koşulur.
haftada bir iki defa antrenmanın ısınma bölümünden sonra yapılma- TEKRAR SAYISI : 2-3 tekrar
lıdır. Uygulamada
✓ Antrenman süresi uzun tutulmamalıdır. dikkat edilecek hususlar
✓ Uygulanan hareketler maksimal süratte yapılmalıdır.
✓ Hareketler arası dinlenme yürüyüşle olmalıdır. ‣ Uyarı gelmeden
✓ Antrenman sırasında hareketlerin düşük hızda uygulanmaya başlanma- harekete
sı ve akıcılığın bozulduğunun görülmesiyle çabukluk antrenmanı sonlan- başlanmamalıdır.
dırılmalıdır. ‣ Hareket aralarında
Çabukluğun geliştirilebilmesi için yapılacak uygulamalar üç şekilde gerçek- tam dinlenme
leştirilir. yapılmalıdır.
1. Bireysel çabukluk çalışmaları, ‣ Koşu bitiş çizgisine
2. Eşli çabukluk çalışmaları, kadar maksimum
3. Aletle çabukluk çalışmaları, hızla yapılmalıdır.

NELER ÖĞRENDİK?
1. Çabukluk ve sürat kavramlarını örnek vererek açıklayınız. NELER ÖĞRENDİK?
2. Çabukluk çalışmalarında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir? 1. Bu çalışmada neler öğrendim?
2. Bu çalışmada nerelerde zorlandım?