Page 28 - Türk Dili ve Edebiyatı Araştırma Hazırlama Öğretmen Rehber Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ
28 ARAŞTIRMA HAZIRLAMA ÖĞRETMEN REHBER KİTABI

2.4. VERİ TOPLAMA

Araştırma için gerekli olan ve henüz işlenmemiş her tür gözlem, bilgi, belge ka-
yıt vb. “veri”dir. Bir araştırmada hangi tür verilerin, hangi kaynaklardan, hangi

teknikler ve araçlarla kimler tarafından ve ne zaman toplanacağı belirtilmelidir.
Bilimsel araştırmalarda veriler “birincil” ve “ikincil” kaynaklardan elde edilir.
Literatür tarama kısmında detaylandırıldığı için burada kısaca değinilmektedir.

Birincil Kaynak Verileri: Gözlem, anket ve görüşme yoluyla elde edilen
verilerdir.

İkincil Kaynak Verileri: Bilimsel araştırmalara başlamadan önce de var olan

verilerdir. Resmî belgeler, kamu veya özel kurum ve kuruluşlara ait raporlar,
ilgili alanda daha önce yapılmış olan araştırmalar, arşiv ve belgeler, yayımlan-
mış olan kitap ve makalelerdir.

2.5. VERİ ANALİZİ

Elde edilen verilerin analiz edildiği kısımdır. Bu bölümde araştırmacı önceden

sorduğu soruların cevabını bulmaya çalışırken elde ettiği verileri teorik bakış
açısıyla yorumlar. Sosyal bilimlerde ve dolayısıyla edebiyat araştırmalarında
veri analizi çeşitlilik, yaratıcılık, esneklik ve öznellik anlamına geldiği için siste-
matik ve standart bir veri analizinden söz etmek güçtür.

Veri analizinde genellikle üç yola başvurulmaktadır. Birinci yol toplanan veri-

lerin mümkün mertebe orijinal formuna sadık kalınarak “betimsel” bir yakla-
şımla ilgililere sunulmasıdır. Bu yolda veriler ve elde edilen sonuçlar birbirine
çok yakındır. İkinci yol, birinci yolu da kapsayan fakat aynı zamanda bazı ne-
densel ve açıklayıcı sonuçlara ulaşmayı amaçlayan “sistematik analiz” yak-

laşımıdır. Üçüncü yol ise her iki yolu da içeren ve sürece araştırmacının kendi
yorumlarını da dâhil ettiği “katılımcı ve öznel analiz” yaklaşımıdır.

2.6. RAPORLAMA VE BULGULARIN SUNULMASI

Bir araştırma sonucu elde edilen verilerin rapor hâlinde sunulması, söz konusu
çalışmanın literatüre dâhil edilmesi demektir. Bilim ancak literatüre yapılacak
olan katkılarla gelişir. Bu katkı elde edilen yeni bilgilerin ilgili alandaki kişi ve
kurumlara sunulmasıyla gerçekleşir. Söz konusu rapor ilgili alanda yapılan ça-

lışmanın tamamlandığı anlamına gelmemelidir zira her bir çalışma yapılacak
diğer çalışmalara olanak sağlamaktadır.

Araştırma raporunun standart ve ortak kabul görmüş bir yapısı vardır. 8

8 Araştırma raporunun yapısı ve içeriğine ilişkin daha fazla bilgi için aşağıdaki linkten faydalanabilirsiniz:
https://www.researchgate.net/publication/312095761_Arastirma_Raporu_Yazma_Kilavuzu