Page 4 - Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Okuryazarlığı Öğretmen Kılavuz Kitabı

TÜRKIYE YÜZYILI MAARIF MODELI ÖĞRETIM PROGRAMLARI

6.1. FARKLILAŞTIRMA
Günümüzün değişen ihtiyaçları ve güncel gelişmeler ışığında, eğitim alanında da yeni yaklaşımlar önem
kazanmıştır. Yaklaşık bir asırlık geçmişe sahip olan geleneksel eğitim yaklaşımı, özellikle gelişmiş toplumlarda
yerini modern yaklaşımlara bırakmaktadır. 20. yüzyılın sonlarına doğru gündeme gelen kapsayıcı eğitim
yaklaşımı, oldukça geniş bir kabul görmüştür. Kapsayıcı eğitim diğer bir deyişle bütünleştirme, hem okul hem
de sınıf pratiği olarak farklılaştırılmış öğretim yöntemlerini ön plana çıkarmaktadır.

Farklılaştırılmış öğretim ya da öğrenme; farklı yeteneklere, ilgilere ve hazır bulunuşluk düzeyine sahip
öğrencilere yönelik geliştirilmiş öğretim yaklaşımıdır. Geleneksel yaklaşımda öğrenciler seviyeleri benzer
kabul edilerek öğretim süreçleri ortalamaya göre düzenlenir. Ortalamanın altında veya üstünde olan öğrencilerin
de bu genel eğitim sürecine uyması beklenir. Oysa mevcut sınıf ortamlarında aynı yaş ve sınıf düzeyinde de
olsa öğrencilerin farklı hazır bulunuşluk, ilgi, yetenek ve öğrenme profillerine sahip olduğu genel bir kabul
olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kapsayıcı eğitim yaklaşımının pratiği olarak “farklılaştırılmış öğretim”, öğrenci farklılıklarını kabul eden ve
öğretimsel düzenlemeleri buna göre yapan bir anlayışa sahiptir. Bu durum, "Tek beden herkese uymaz.” sloganı
ile özdeşleştirilmiştir. Öğretmenler, öğrencilerin farklı ihtiyaçlarını karşılayabilmek ve öğrencileri tanımak için
her türlü çabayı göstermelidir. Öğretmenler, sınıflarındaki her bir çocuğun güçlü yönlerini ve benzersizliğini
ortaya çıkarabilmek için öğrencileri hakkında bilgi sahibi olmalıdır. İnsan beyni üzerine yapılan araştırmalar
öğrencilerin farklı olduğunu, farklı öğrendiklerini, farklı beğenilere, tercihlere ve ihtiyaçlara sahip olduklarını
göstermektedir. Öğrenciler; boyları, bedenleri, şekilleri, saç ve göz renkleri, geçmişleri ve deneyimleri
bakımından birbirlerinden farklıdır. Bu nedenle "Tek beden herkese uymaz." benzetmesi anlam kazanmaktadır.

Farklılaştırılmış öğretim; bir dizi araç değil her öğrencinin kendine özgü ihtiyaçlarına ulaşabilmesi için
öğretmenin benimsediği bir felsefedir. Farklılaştırılmış bir sınıf, öğretmenin bu ihtiyaçlara yanıt verdiği bir
sınıftır. Farklılaştırılmış öğretim, hedeflenen standartlara başarılı bir şekilde ulaşmak için çeşitli seçenekler sunar.
Öğrencileri bulundukları yerde karşılar ve başarıya ulaşmaları için onları zorlayıcı ve bireysel farklılıklarına
uygun seçeneklerle destekler. Farklılaştırılmış öğretme ve öğrenme; farklı yetenek, ilgi ve ihtiyaca sahip
öğrencilerin çok kademeli, çok yönlü program ve öğretim yaklaşımlarını sunmak üzere düzenlenen sınıflarda
başarılı olabileceğini savunur.

Tablo 1: Sınıfların Karşılaştırılması

Geleneksel Sınıflar Farklılaştırılmış Sınıflar

Ögrenci farklılıkları maskelenir ya da sorun Öğrenci farklılıkları, planlamanın temeli olarak
yaşandığı zaman dikkate alınır. görülür.
Değerlendirme, çoğunlukla öğretimin sonunda Değerlendirme süreklidir ve tanısaldır. Amaç,
öğretilenleri kimin öğrendiğini anlamak için öğretimin öğrencilerin gereksinimlerine nasıl daha
kullanılır. iyi yanıt vereceğini anlamaktır.

Tek yönlü bir zekâ anlayışı vardır. Farklı zekâ türlerine odaklanılır.

Mükemmellik, geniş bir ölçekte bireyin başlangıç
Mükemmelliğin tek bir tanımı vardır.
noktasından geldiği konuma göre tanımlanır.

4