Page 116 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1. ADIM

7. Edebiyat hayatına İzmir’de başlayan ve burada değişik ga- 10. (I) Tanzimat Dönemi roman ve hikâyelerinde konular gün-
zetelerde çalışan yazar, işlerinden dolayı İstanbul’a gelmiş lük yaşam ve tarihten alınmıştır. (II) Bu dönemde yanlış
ve burada Servetifünun topluluğunun edebiyat anlayışını be- Batılılaşma, aile, kadın-erkek ilişkileri, görücü usulüyle ya-
nimsemiştir. Eserleriyle Servetifünun’un nesir anlayışını da pılan evlilikler vb. konular işlenmiştir. (III) Kahramanlar tek
yönlüdür; iyiler hep iyi, kötüler hep kötüdür. (IV) Yazarlar ki-
belirleyen sanatçı; daha çok, bireysel konuları özellikle de
şiliklerini gizlememişler aksine yer yer olay akışına müdahale
aşkı işlemiştir. Ancak eserlerinde realist tutumu da elden bı-
ederek okuyucuya bilgi ve öğüt vermişlerdir. (V) Bu dönemde
rakmaz. Ondaki realizm, sadece konuyu ele alışta değil ese-
Nâmık Kemal ilk yerli roman olan İntibah’ı yazmıştır.
rin tamamında görülür. Çevre tasvirleri, ruh tahlilleri ve olay
örgüsü oldukça gerçekçidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Halit Ziya Uşaklıgil B) Hüseyin Rahmi Gürpınar
C) Hüseyin Suat Yalçın D) Mehmet Rauf
E) Hüseyin Cahit Yalçın

11. Servetifünuncuların çağdaşı ve yaşıtı olduğu hâlde o toplulu-
ğa girmemiş olan yazarın ilk romanı Şık’tır. Ahmet Mithat bu
romanı gazetesi Tercüman-ı Hakikat’te tefrika etmiş, onu da
gazeteye yazar olarak almıştır (1888). Gazetecilik hayatında
8. I. Romanlarında güçlü bir romantizm vardır, karakterlerinin ilk üç dört yıl çeviri ile uğraştmıştır. Sonra İffet (1896) ile baş-
duygularını abartılı biçimde yansıtmıştır. layarak peş peşe kendi romanlarını yayımlamaya başlamış-

II. Ele aldığı başlıca tema, Türk toplumunun yaşam tarzı ve tır. Özellikle sosyal sorunları, batıl inançları, aile geçimsizlik-
sorunlarıdır. lerini, yüzeyde kalan Batılılaşmaları, ruh hastalıklarını konu
edindiği romanlarında daima gözlemden hareket eden bir re-
III. Ana karakterleri kadınlardır, kadın psikolojisini başarıyla
alist-natüralist anlayışla eski İstanbul’un gündelik hayatından
yansıtan ilk edebiyatçımızdır. çok canlı sahneler yansıtmıştır. Çoğunlukla halk çevrelerin-
IV. Türk edebiyatına tezli roman düşüncesini getirmiştir. den seçtiği kişilerini büyük bir ustalıkla konuşturmuştur.
V. Nehir roman tarzında eserleri vardır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Numaralanmış cümlelerin hangilerinde Yakup Kadri A) Halit Ziya Uşaklıgil B) Tevfik Fikret
Karaosmanoğlu’nun romancılığıyla ilgili bilgi yanlışı vardır?
C) Hüseyin Rahmi Gürpınar D) Mehmet Rauf
A) I ve II B) I ve III C) II ve IV
E) Hüseyin Cahit Yalçın
D) III ve V E) IV ve V

12. ---- ve ----, Tanzimat romanlarında karşımıza çıkan alafranga
tiplerdir. Bu tipler romanlarda, aileleri, ev yaşamları, eğitim se-
viyeleri hakkında genel bilgiler verildikten sonra komik ve budala
hâlleri ile anlatılır. İki tip de alafranga yaşamı seçtikleri için bu-
9. I. Araba Sevdası: Yanlış Batılılaşmanın yol açtığı gülünç du- dala durumuna düşmezler. Kültürlerine, geleneklerine yabancı
rumlar kalmaları; kendi dillerini, edebiyatlarını ve yaşam şekillerini hor
görmeleri; beğendikleri, benimsemeye çalıştıkları Batı kültür, dil
II. Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat: Görmeden evlilik, erkek baskı-
ve edebiyatına da vakıf olamamaları nedeniyle budala durumu-
sına dayalı aile düzeni, kadınların esareti
na düşerler. Gerek komik gerek trajik olarak kültürlerine ihanet
III. Zehra: Kıskançlık ve kıskançlığın yol açtığı olumsuzluklar eden ve kaçınılması gereken tipler olarak anlatılırlar.
IV. Cezmi: Kölelik ve cariyelik
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki roman kahra-
V. Karabibik: Köy yaşamı manlarından hangileri getirilmelidir?
Numaralanmış eşleştirmelerin hangisi yanlıştır? A) Felâtun Bey - Bihruz B) Suphi - Ali

A) I B) II C) III D) IV E) V C) Ali Bey - Necip D) Ahmet Celal - Talat
E) Ömer Behiç - Ahmet Cemil

114