Page 14 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1. ADIM

6. Her insan gibi şair de kendine hayrandır, bu yüzden yazıp 9. Yeni şair, yeni sanat adamı insanda kendisinden önce bi-
bitirince şiiri bir süre dinlendirir zira yeni yazdığı şiirde noksan linmeyen birtakım duygular bulan yahut o duyguları yaratan
bulamaz. kişi midir? Hayır, hiçbir sanat adamı insanda yeni bir duygu
bulmaz, yeni bir duygu yaratmaz. Zaten var olan duyguları
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda-
söyler. Ancak öyle söyler ki biz o duyguların, o şairlerin söyle-
kilerden hangisidir?
diğinden başka türlü söylenmeyeceğini, o şairin duygularına
A) Şiirin popüler olması için uğraşmak en uygun deyişi bulduğunu anlarız.
B) Şiirle ilgili birkaç değişiklik düşünmek Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
C) Şairin dikkatini çekip çekmeyeceğini irdelemek A) İyi şairlerin kalıcı eserler vermek için çalıştıklarından
D) Şiirdeki kusurları görmek için bekletmek B) Özgün konular bulan sanatçıların azlığından
E) Şiire gösterilecek ilgiyi düşünmek C) Sıradan olayları anlatmanın kolay olduğundan
D) Sanatçının bilineni etkileyici şekilde anlatmasından
E) Her sanat eserinin gerçeği anlatmayı hedeflediğinden
7. (I) Onların bölgesinde kışlar sert geçer, bütün otlakları kar ör-
terdi. (II) Malinka Dağı’nın güney etekleri ise açıklıktı. (III) O ya-
kada Goriçka, Sarıgöl kar tutmazdı. (IV) Her yıl ekim başında 10. 80 öncesi şairlerin dünyası sınırlıydı. Şiirlerde hep belli konu
oralarda kiraladıkları kışlık otlaklara inerdi sürüleri. (V) Nisan ve motifler işlenirken zoraki yani yapay duygusallık göze çar-
ayında uzun bir kışın ardından Bogradiç’e dönerdi. pıyordu. Sınırlanan bu şiir, hayatın insani boyutunu yansıt-
mayı önlüyordu hâliyle. 80 öncesi şairleri yaşananı yazdılar
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
başlangıçta. Bunu yaparken şiirinin edebî yönünü hep ihmal
A) I. cümlede deyim aktarması vardır. ettiler. Şiir düzyazılaşma yoluna evrildi. Yaşanan olayların ta-
rihsel boyutunu kavrayamayışları, estetik meseleler üzerinde
B) II. cümlede yan anlamda kullanılan sözcük vardır.
hazırlıksız olmaları, belirgin kamplaşmalar olumsuzu gelişti-
C) III. cümlede ‘‘tutmak’’ sözcüğü yüzeyde görünür duru- ren faktörler arasındaydı. Mitler, olağanüstülükler oluşturul-
munda olmak anlamında kullanılmıştır. du. Hep aynı sözlük kullanılırken konular çeşitlendirilmedi.
D) IV. cümlede birden fazla gerçek anlamlı sözcük vardır. Durum böyle olunca şairler kendi sözlüklerini oluşturma ça-
basına girmediler.
E) V. cümlede mecaz anlamlı sözcükler vardır.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi 80 öncesi şiiri-
nin olumsuzluklarından biri değildir?
A) Konu zenginliğinin olmaması
B) Kelime hazinesinin yetersizliği
8. Necati Cumalı’nın ilk oyunu olan Boş Beşik, konusunu bir halk
baladından alır. Eserde Anadolu insanının çocuk sahibi olma- C) Samimilikten uzak kalınması
ya verdiği önem, töreler ve toplumsal baskı oyunun teması- D) Sanatsallığın ihmal edilmesi
na ve seyirciye iletilmek istenen mesaja toplumsal bir boyut
E) Kullanılan dilin özensizliği
kazandırır. Cumalı, bu oyununda diğerlerinden farklı olarak,
alegorik bir teknik kullanarak ağaç ve rüzgârı da oyun kişisi
yaparak konuşturmuştur. İstanbul Gençlik Tiyatrosu tarafından
11. Yüz sayfada anlatabileceğimiz bir öyküyü üç yüz sayfaya
Erlangen Festivali’ne götürülen Boş Beşik, “En İlginç Oyun”
yaymak bir beceri midir? Üç yüz sayfa boyunca okuru sık-
olarak ödül alır. Yıllarca Türk halkının beğenisiyle karşılanan
mamayı başarabiliyorsanız buna “evet” de denebilir. Ama şu
oyun 1969 yılında Orhan Elmas tarafından sinemaya uyarla-
bir gerçek: Öykümüz, karakterlerimizin renkliliği, olay sayısı,
nır. Şiirsel bir dile sahip olan, yerel motiflerin ve renkliliğin bolca
dokunmak istediğimiz konular bu kadar sayfayı kaldırmıyorsa
kullanıldığı oyun yıllarca büyük bir başarıyla karşılaşır.
metni okurun çok da merak etmediği ayrıntılarla doldururuz.
Bu parçada Boş Beşik adlı oyunla ilgili aşağıdakilerden Bu nedenle yazar, elindeki öykünün çapını iyi ölçüp biçmeli.
hangisine değinilmemiştir?
Bu parçada yazarlara önerilen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sahnelendiği tarihe
A) İyi bir kurguyla oluşturulmuş öykü yazmak
B) Toplumsal bir sorunu işlediğine
B) Öyküyü sürükleyecek renkli karakterlere yer vermek
C) Yazarının sanat yaşamındaki yerine
C) Öykünün konusunu iyi seçmek
D) Dil ve üslubuna
D) Kendisinin iyi bir öykücü olup olmadığını iyice tartmak
E) Kazandığı başarılara
E) Öyküyü gereksiz ayrıntılara boğup uzatmaktan kaçınmak

12