Page 19 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 2.
ADIM
Hikâye

1. Haldun Taner’in 1954 yılında yayımlanan kitabındaki yedi öy- 3. Olayların ve insanların bir anlık görüntüleri üzerinde derin-
küden biri olan ve kitapla aynı adı taşıyan ---- öyküsü, insan leşen bir sanatçıdır. İnsanların dış görünüşünden çok, içleri,
ile zaman arasındaki ilişkiyi konu alır. Öyküde anlatıcı henüz duygu, düşünce ve ruh dünyalarıyla ilgilenmiştir. Bazı anları,
dokuz yaşındayken bir özelliğini fark eder: Saate ihtiyaç duy- kısa karşılaşmaları, kaçıcı yaşama kesitlerini hikâyeleştirmiş-
madan saatin kaç olduğunu bilmektedir. Bu özelliği zamanla tir. Şekilde ve özde yenilik getirmiştir. Sanatçı modern hikâ-
hayatının merkezine yerleşir ve saatlerle çevrili hayatında yenin öncülerindendir. Gerçekleri kendine göre yorumlamış-
kendini bir saat gibi duymaya başlar. Öykü, insan hayatının tır.
zamana bağlı doğasını etkili bir dille aktarır. Kitap, 1955 yılın-
Aşağıdaki eserlerden hangisi sanat anlayışı ile ilgili bilgi
da o yıl verilmeye başlanan Sait Faik Hikâye Armağanı’nı alır.
verilen hikâyeciye aittir?
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
A) Ses B) Tanrı Misafiri
getirilmelidir?
C) Eskici D) Bir Serencam
A) Yaz Yağmuru
E) Karanfiller ve Domates Suyu
B) Yalıda Sabah
C) Dar Zamanlar Üçlemesi
D) Yedi Renkli Saat 4. Öykülerinde güçlü gözlemciliği ile birlikte, toplum yaşayışımız-

E) On İkiye Bir Var daki aksaklıklara değinişi ile dikkat çeker. Günlük yaşamı dile
getirdiği öykülerinin yanı sıra, kadınları ilgilendiren sorunlara,
ekonomideki tutarsızlıkların aile yaşayışını etkileyişine, Birinci
Dünya Savaşı’ndan sonra Anadolu’nun durumuna, Anadolu’ya

giden memurların yaptıkları yolsuzluklara, yeni kurulan
Türkiye’nin koşullarına uyum sağlamaya değindiği öyküler
2. “Arkadaşım hangi felaketin beni bu hâle getirdiğini sormu- yazmıştır. Gözleme dayanan öykülerinde olaylara iyimserlikle
yordu. Hayat böyleydi. İnsanlar ayrı ayrı yollara dağılırlardı. yaklaşarak okuyucuyu rahatlatma yolunu seçen yazar, temiz
Kiminin tuttuğu yol insanı bu Cevdet gibi muvaffakiyete gö- dili ve güçlü anlatımıyla da okuyucunun dikkatini çekmiştir.
türür. Kimininkini de benim vardığım şahikaya çıkarırdı. Bu Onun öykülerinde de “giriş-gelişme-sonuç” düzenini pek bula-
bir talih, tesadüf meselesiydi. Niçinini, nasılını sormak beyhu- mayız. “ M. Oğulcuk, İstemenoğlu” onun takma adlarındandır.
deydi.
Yukarıdaki parçada hangi yazar hakkında bilgi verilmek-
Cevdet, tedir?
— Sana bir muavenette bulunabilir miyim Mürşit, dedi. A) Memduh Şevket Esendal
B) Sait Faik Abasıyanık
— Geçti, dedim. Bu tesadüf bir iki sene evvel olsaydı belki
eski arkadaşa bir iyilik edebilirdin. Fakat şimdi… Ölüler gibi- C) Sabahattin Ali
yim. Hiçbir şeye ihtiyacım yok. Yuvarlanıp gidiyoruz...” D) Refik Halit Karay

Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni öğrencilerine hikâye ünite- E) Orhan Kemal
sinde yukarıdaki örneği vermiş, “Parçanın birinci paragrafın-
da anlatıcı, olay ile okuyucu arasına girerek ifade etme yolu-
na gitmiştir. Buna ---- tekniği denir. İki ve üçüncü paragrafta
5. Hikâyenin kahramanı; korkuyla yaşayan, yalnız biridir. Evine
ise arada kimse olmadan olay doğrudan okuyucuya aktarıl-
dönerken köpekleri görür ve kaçarak evine gelir. Evinde eski
mıştır. Bu tekniğe de ---- tekniği denir. Görüldüğü gibi bu iki
bir dilde yazılmış bir mektup bulur. Ölü diller uzmanı bir arka-
teknik birlikte kullanılmaktadır.” ifadelerini kullanmıştır.
daşından mektubu okuması için yardım alır. Mektupta evden
çıkmaması söylenmektedir.
Buna göre parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangileri sırasıyla getirilmelidir?
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) iç monolog - gösterme B) gösterme - anlatma
A) Korkuyu Beklerken B) Bir Mektup
C) anlatma - gösterme D) betimleme - diyalog
C) Ne Evet Ne Hayır D) Tahta At
E) özetleme - gösterme
E) Demiryolu Hikâyecileri

19