Page 24 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 24

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI                                                                       1. ADIM




        6.   Söyleyici; şiirde konuşan, şairin sesini ve söyleyişini emanet   8.   Zülf-ü kâküllerin amber misali
            ettiği kişi veya varlıktır. Şair, her şiirde bir söyleyici belirler. Bu      Bûy-u erguvandan güzelsin güzel
            söyleyici, şairin kendisi değil yalnızca o şiire özgü kurgusal      Kızarmış gonca gül gibi yüzlerin
            bir kişi ya da varlıktır. Söyleyici, şiirin içeriğine ve aksettirdiği      Şâh-ı gülistandan güzelsin güzel
            ruh durumuna göre karakter ve ses kazanır; bu durum, şiiri
                                                                   Yüzünde yeşil ben aşikâr olmuş
            okuma tonuna / tarzına etkide bulunur ve okuma faaliyetinde
                                                                   Çekilmiş kaşların Zülfikâr olmuş
            okuyucu bu söyleyici ile özdeşleşir.
                                                                   Gözlerin âleme hükümdâr olmuş
            Aşağıdaki dizelerin hangisinde söyleyicide diğerlerinden      Mühr-ü Süleyman’dan güzelsin güzel
            farklı bir duygu hâkimdir?                             Bu şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

            A)  Böyle sessiz ayrılıklarda,
                                                                   A) Her iki dörtlükte de redif kullanılmıştır.
               her şey önceden belli olur.
                                                                   B) Hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılmıştır.
               en güzel zamanında, aşkın ve hayatın
               insan deli olur...                                  C) Telmih sanatına yer verilmiştir.
            B)  sanmıştık ki ikimiz                                D) “abcb, dddb” şeklinde kafiyelenmiştir.
               yeryüzünde ancak                                    E) Her iki dörtlükte de zengin kafiye kullanılmıştır.
               birbirimiz için varız
               ikimiz sanmıştık ki
               tek kişilik bir yalnızlığa bile
               rahatça sığarız
                                                               9.    I.  Ana başa taç imiş,
            C)  potinlerime ve paltoma
                                                                        Her derde ilaç imiş,
               teşekkür etmeliyim
               teşekkür etmeliyim yağan kara                            Bir evlat pir olsa da,
               bu güne bu sevince                                       Anaya muhtaç imiş.
               kara bastığım için şükür                            II.  Arzular başka şey,
            D)  Ne hasta bekler sabahı,                                 Hatıralar başka,
               Ne taze ölüyü mezar.                                     Güneşi görmeyen şehirde
               Ne de şeytan, bir günahı,
                                                                        Söyle nasıl yaşanır.
               Seni beklediğim kadar.
                                                                   III. Beni candan usandırdı, cefâdan yâr usanmaz mı?
            E)  Ayrılık, demir çubuk gibi sallanıyor havada
                                                                        Felekler yandı âhımdan, murâdım şem’i yanmaz mı?
               Çarpıyor yüzüme yüzüme
               Sersemledim                                         Numaralanmış  dizelerde  kullanılan  ölçünün  sıralanışı
                                                                   aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
                                                                   A) Serbest ölçü / hece ölçüsü / aruz ölçüsü
                                                                   B) Aruz ölçüsü / hece ölçüsü / serbest ölçü
        7.   Ne zaman seni düşünsem                                C) Hece ölçüsü / serbest ölçü / aruz ölçüsü
            Bir ceylan su içmeye iner                              D) Aruz ölçüsü / serbest ölçü / hece ölçüsü
            Çayırları büyürken görürüm
                                                                   E) Hece ölçüsü / serbest ölçü / serbest ölçü
            Her akşam seninle
            Yeşil bir zeytin tanesi
            Bir parça mavi deniz
            Alır beni seni düşündükçe
            Gül dikiyorum elimin değdiği yere
                                                               10.  Akışta demetlenmiş büyük küçük kâinat
            Atlara su veriyorum
                                                                   Şu çıkan buluta bak bu inen suya inat
            Daha bir seviyorum dağları
                                                                   Bu beyitteki altı çizili sözcüklerde aşağıdaki edebî sanat-
            Bu şiirin konusuna göre türü aşağıdakilerden hangisidir?   lardan hangisi vardır?

            A) Epik          B) Pastoral      C) Didaktik          A) İntak         B) İstifham      C) Tekrir
                     D) Lirik         E) Dramatik                           D) Teşbih        E) Tezat






         24
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29