Page 26 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 26

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI                                                                       2. ADIM




        6.   I. Köroğlu’yum medhim merde yeğine                9.   Aşağıdaki dizelerin hangisi ayraç içindeki terimi örneklemez?
               Koç yiğit değişmez cengi düğüne                     A)  Garibim namıma Kerem diyorlar
               Sere serpe gider düşman önüne                          Aslı’mı el almış haram diyorlar
               Ölümü karşılar meydan içinde                           Hastayım derdime verem diyorlar
             II. Hani yaprak kıpırdamaz, çakıl yanar,                 Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış’ım ben
               Bir böcek sesi gelir bahçeden, fincan                                                                           (Semai)
               Düşlere götürür sizi, kesik kanar,                  B)  Mavi bir gölge uçtu pencereden
               Emersiniz, yazdır akan.                                Baktım âvâre bir küçük kelebek
            Numaralanmış dörtlükler ahenk unsurları açısından kar-     Yaramaz geldi kim bilir nereden
            şılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?     Belli yorgundu, bir veremli çiçek
                                                                      Gibi serpildi lambanın yanına
            A)  I. dörtlüğün kafiye düzeni düz, II. dörtlüğün ise çaprazdır.
                                                                      Bir duman uçtu, gitti titreyerek
            B)  I. dörtlükte yarım uyak, II. dörtlükte ise tam uyak vardır.
                                                                                                                              (Terzarima)
            C)  I. dörtlükte hece ölçüsü kullanılırken II. dörtlük serbest öl-  C)  Bir vakte erdi ki bizim günümüz
               çüyle yazılmıştır.                                     Yiğit belli değil mert belli değil
            D)  I. dörtlükte sözcük tekrarından yararlanılırken II. dörtlükte      Herkes yarasına derman arıyor
               yararlanılmamıştır.                                    Deva belli değil dert belli değil
                                                                                                                              (Taşlama)
            E)  Her iki dörtlükte de redif kullanılmıştır.
                                                                   D)  Karac’oğIan gene coştu, bulandı
                                                                      İnip aşkın deryasına dolandı
                                                                      Güzel gitti, diye pınar ağladı
        7.   Aşağıdakilerin hangisinde  tam uyak, çapraz uyak düzeni      Acıdı yüreğim, yandı pınara
            ve serbest ölçü kullanılmıştır?                                                                                   (Hüsnütalil)
                                                                   E)  Tam otların sarardığı zamanlar
            A)  Göğsümüz kuvvetli, gönlümüz temiz
                                                                      Yere yüzükoyun uzanıyorum
               Tükenmez yolları tüketiriz biz
                                                                      Toprakta bir telâş, bir telâş
               Ne saray ne hamam ne han isteriz
                                                                      Karıncalar öteden beri dostum
               Nerde gün batarsa orda yatarız
            B)  Hava bugün de bulutlu                                                                                         (Pastoral şiir)
               Rüzgâr daha serin esecek.
               Bütün insanlar umutlu,
               Şairler mahzun gezecek.
            C)  Sen varken kötü diye bir şey bilmiyorduk       10.  Bir varlığı, kavramı, durumu daha canlı ve daha duygulu an-
               Mutsuzluklar, bu karalar yaşamda yoktu              latmak için onu başka varlık, kavram veya durumların çizgi-
               Sensiz karanlığın çizgisine koymuşlar umudu         leri ve şekilleri içinde tasarlayışa “imge” denir. Sanatçı, imge
               Sensiz esenliğimizin üstünü çizmişler               oluştururken izlenimlerinden hareketle gerçeği kendi algısına
                                                                   göre yeniden biçimlendirir. Duygu ve düşüncelerini ifade et-
            D)  Çanakkale derler yokken hesapta
                                                                   mek için kendine özgü bir dil oluşturur. Yeni bir anlatım için
               Mahşerin dünyada kurulduğu yer
                                                                   hayal gücü ve sanatçı duyarlılığı sayesinde alışılmamış söz-
               Çanakkale derler topraktan kapta
                                                                   ler bulur. Bilinen sözcüklere farklı anlamlar yüklerken çeşitli
               Şehitlik şerbeti verildiği yer
                                                                   ipuçlarıyla çağrışım sağlar.
            E)  Aysel git başımdan ben sana göre değilim
               Ölümüm birden olacak seziyorum.                     Buna  göre  aşağıdaki  dizelerinin  hangisinde  imge
               Hem kötüyüm karanlığım biraz çirkinim               kullanılmamıştır?
               Aysel git başımdan istemiyorum.                     A)  Dalga dalga hücum edip pişmanlıklar
                                                                      Unutuşun o tunç kapısını zorlar
                                                                   B)  Ve ruh, atılan oklarla delik deşik
        8.   Şeb-i yeldâyı müneccimle muvakkit ne bilir               İşte, doğduğun eski evdesin birden
            Mübtelâ-yı gama sor kim geceler kaç saat               C)  Ateşten kızaran bir gül arar da,
                                                                      Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi,
            Bu beyitte altı çizili sözlerle yapılan edebî sanat aşağıda-
                                                                   D)  Sabahleyin gökyüzü parlak, ufuk açıktı,
            kilerden hangisidir?
                                                                      Güneşli bir havada yaylımız yola çıktı...
            A) Teşbih        B) Teşhis        C) Tenasüp
                                                                   E)  Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar
                    D) Tecahülüarif       E) Tezat                    Başını kaldırarak boşluğu dinliyordu.



         26
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31