Page 52 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 52
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 2. ADIM
6. I. Köroğlu’yum medhim merde yeğine 9. Aşağıdaki dizelerin hangisi parantez içindeki terimi örnekle-
Koç yiğit değişmez cengi düğüne mez?
Sere serpe gider düşman önüne A) Garibim namıma Kerem diyorlar
Ölümü karşılar meydan içinde Aslı’mı el almış haram diyorlar
II. Hani yaprak kıpırdamaz, çakıl yanar, Hastayım derdime verem diyorlar
Bir böcek sesi gelir bahçeden, fincan Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış’ım ben
Düşlere götürür sizi, kesik kanar, (Semai)
Emersiniz, yazdır akan. B) Mavi bir gölge uçtu pencereden
Numaralanmış dörtlükler ahenk unsurları açısından kar- Baktım âvâre bir küçük kelebek
şılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Yaramaz geldi kim bilir nereden
Belli yorgundu, bir veremli çiçek
A) I. dörtlüğün kafiye düzeni düz, II. dörtlüğün ise çaprazdır.
Gibi serpildi lambanın yanına
B) I. dörtlükte yarım uyak, II. dörtlükte ise tam uyak vardır.
Bir duman uçtu, gitti titreyerek
C) I. dörtlükte hece ölçüsü kullanılırken II. dörtlük serbest öl- (Terzarima)
çüyle yazılmıştır. C) Bir vakte erdi ki bizim günümüz
D) I. dörtlükte sözcük tekrarından yararlanılırken II. dörtlükte Yiğit belli değil mert belli değil
yararlanılmamıştır. Herkes yarasına derman arıyor
Deva belli değil dert belli değil
E) Her iki dörtlükte de redif kullanılmıştır.
(Taşlama)
D) Karac’oğIan gene coştu, bulandı
İnip aşkın deryasına dolandı
7. Aşağıdakilerin hangisinde tam uyak, çapraz uyak düzeni Güzel gitti, diye pınar ağladı
ve serbest ölçü kullanılmıştır? Acıdı yüreğim, yandı pınara
(Hüsnütalil)
A) Göğsümüz kuvvetli, gönlümüz temiz
E) Tam otların sarardığı zamanlar
Tükenmez yolları tüketiriz biz
Yere yüzükoyun uzanıyorum
Ne saray ne hamam ne han isteriz
Toprakta bir telâş, bir telâş
Nerde gün batarsa orda yatarız
Karıncalar öteden beri dostum
B) Hava bugün de bulutlu
Rüzgâr daha serin esecek. (Pastoral şiir)
Bütün insanlar umutlu,
Şairler mahzun gezecek.
C) Sen varken kötü diye bir şey bilmiyorduk 10. Bir varlığı, kavramı, durumu daha canlı ve daha duygulu an-
Mutsuzluklar, bu karalar yaşamda yoktu latmak için onu başka varlık, kavram veya durumların çizgi-
Sensiz karanlığın çizgisine koymuşlar umudu leri ve şekilleri içinde tasarlayışa “imge” denir. Sanatçı, imge
Sensiz esenliğimizin üstünü çizmişler oluştururken izlenimlerinden hareketle gerçeği kendi algısına
göre yeniden biçimlendirir. Duygu ve düşüncelerini ifade et-
D) Çanakkale derler yokken hesapta
mek için kendine özgü bir dil oluşturur. Yeni bir anlatım için
Mahşerin dünyada kurulduğu yer
hayal gücü ve sanatçı duyarlılığı sayesinde alışılmamış söz-
Çanakkale derler topraktan kapta
ler bulur. Bilinen sözcüklere farklı anlamlar yüklerken çeşitli
Şehitlik şerbeti verildiği yer ipuçlarıyla çağrışım sağlar.
E) Aysel git başımdan ben sana göre değilim
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde imge kul-
Ölümüm birden olacak seziyorum.
lanılmamıştır?
Hem kötüyüm karanlığım biraz çirkinim
Aysel git başımdan istemiyorum. A) Dalga dalga hücum edip pişmanlıklar
Unutuşun o tunç kapısını zorlar
B) Ve ruh, atılan oklarla delik deşik
8. Şeb-i yeldâyı müneccimle muvakkit ne bilir İşte, doğduğun eski evdesin birden
Mübtelâ-yı gama sor kim geceler kaç saat C) Ateşten kızaran bir gül arar da,
Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi,
Bu beyitte altı çizili sözlerle yapılan edebî sanat aşağıda-
D) Sabahleyin gökyüzü parlak, ufuk açıktı,
kilerden hangisidir?
Güneşli bir havada yaylımız yola çıktı...
A) Teşbih B) Teşhis C) Tenasüp
E) Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar
D) Tecahülüarif E) Tezat Başını kaldırarak boşluğu dinliyordu.
50