Page 57 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 57
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 3.
ADIM
Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı - 2
1. Aşağıdaki şairlerden hangisi beraberinde verilen şiir gö- 3. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın âşık tarzı şiir gelene-
rüşüyle eşleştirilemez? ğini devam ettiren sanatçılarındandır. Saz çalmayan sanatçı-
nın birçok şiirinde hicvedici özelliklere rastlanır. Onun “sev-
A) Necip Fazıl Kısakürek: Allah’ı sır ve güzellik yolunda arama
gi” şiirleri de birçok kesim tarafından sevilmiştir. Şiirlerinin
işi.
çoğu bestelenmiştir. Mihriban şiiri bunlardan biridir. Hasan’a
B) Ahmet Haşim: Sıkı bir defne ormanının ortasına bırakı- Mektuplar adlı şiir kitabı yoğun ilgi gören sanatçı, 2012’de
lan bal dolu fağfur kavanoz gibi mana, şiirin yaprakları aramızdan ayrılmıştır.
içinde gizlenerek her göze görünmez ve yalnız hayalat
ve kelime kafilelerini, vızıltılı anlar gibi haricen etrafında Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
uçuşturur.
A) Âşık Veysel
C) Yusuf Ziya Ortaç: Şiirde ölçü bir zincirdir sözcükler için.
B) Şeref Taşlıova
Sözcükleri kanatlandırmak bu zinciri koparmakla müm-
C) Neşet Ertaş
kün olabilecektir.
D) Abdurrahim Karakoç
D) Orhan Veli Kanık: Şiiri şiir yapan sadece edasındaki hu-
susiyettir, o da manaya aittir. E) Murat Çobanoğlu
E) Cahit Sıtkı Tarancı: Kelimelerle güzel şekiller kurma sa-
natıdır.
4. Ben, sanatlarda tedahüle taraftar değilim. Şiiri şiir, resmi re-
sim, musikiyi musiki olarak kabul etmeli. Her sanatın kendine
ait hususiyetleri, kendine ait ifade vasıtaları var. Meramı bu
vasıtalarla anlatıp bu hususiyetlerin içinde kapalı kalmak hem
2. Bir zamanlardı bu gam hanede bir dem vardı
sanatın hakikî kıymetlerine hürmetkâr olmak, hem de bir ceh-
Gece sahilde sular fecre kadar çağlardı
de, bir emeğe yer vermek demek değil mi? Güzel olanı temin
O çağıltıyla beraber döğünürken def ü cenk edecek güçlük herhâlde bu olmalı. Şiirde musiki, musikide
Bir güneş dalgalar üstünde doğar rengârenk resim, resimde edebiyat bu güçlüğü yenemiyen insanların
(…) başvurdukları birer hileden başka bir şey değil. Ayrıca bu sa-
natlar, öteki sanatların içine girince hakikî değerlerinden de
Yukarıdaki şiiri Yahya Kemal’e okuyan Orhan Veli, “Siz bi-
birçok şeyler kaybediyor. Meselâ bir şiirde âhenktar birkaç
raz daha gayret etseniz bizi de geçeceksiniz.” diyen Yahya
kelimenin yanyana gelmesinden meydana çıkmış bir musiki-
Kemal’in övgüsünü kazanır. Ancak Orhan Veli, Yahya
yi, nağmelerindeki tenevvü ve akorlarındaki zenginlikle mu-
Kemal’e “Aman efendim, biz bunu alay olsun diye yazıyoruz.”
azzam bir sanat olan sahici musiki yanında küçümsememeye
yanıtını vererek bu şiir tarzını beğenmediklerini ifade eder.
imkân var mı?
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Orhan Veli’nin
Bu düşünceleri savunan bir kişi aşağıdaki sanatçılardan
“alaycı şiiri”nin özelliklerinden biri değildir?
hangisiyle çelişmiş olur?
A) Şiiri değişmez değil, göreceli bir yapıya sahiptir.
A) Orhan Veli Kanık
B) Tematik yapı büyük ölçüde bir olay örgüsüne dayanır.
B) Nâzım Hikmet Ran
C) Alışılmış dil yerine gerçeküstü bir dil kullanılır.
C) Melih Cevdet Anday
D) Nazım ve nesir bir arada bulunamaz.
D) Oktay Rifat Horozcu
E) Anlatım tekniği olarak mizahtan yararlanılabilir.
E) İlhan Berk
57