Page 50 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1. ADIM

6. Söyleyici; şiirde konuşan, şairin sesini ve söyleyişini emanet 8. Zülf-ü kâküllerin amber misali
ettiği kişi veya varlıktır. Şair, her şiirde bir söyleyici belirler. Bu Bûy-u erguvandan güzelsin güzel
söyleyici, şairin kendisi değil yalnızca o şiire özgü kurgusal Kızarmış gonca gül gibi yüzlerin
bir kişi ya da varlıktır. Söyleyici, şiirin içeriğine ve aksettirdiği Şâh-ı gülistandan güzelsin güzel
ruh durumuna göre karakter ve ses kazanır; bu durum, şiiri
Yüzünde yeşil ben aşikâr olmuş
okuma tonuna / tarzına etkide bulunur ve okuma faaliyetinde
Çekilmiş kaşların Zülfikâr olmuş
okuyucu bu söyleyici ile özdeşleşir.
Gözlerin âleme hükümdâr olmuş
Aşağıdaki dizelerden hangisinin söyleyicisinde diğerle- Mühr-ü Süleyman’dan güzelsin güzel
rinden farklı bir duygu hâkimdir? Bu şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Böyle sessiz ayrılıklarda,
A) Her iki dörtlükte de redif kullanılmıştır.
her şey önceden belli olur.
B) Hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılmıştır.
en güzel zamanında, aşkın ve hayatın
insan deli olur... C) Telmih sanatına yer verilmiştir.
B) sanmıştık ki ikimiz D) “abcb, dddb” şeklinde kafiyelenmiştir.
yeryüzünde ancak E) Her iki dörtlükte de zengin kafiye kullanılmıştır.
birbirimiz için varız
ikimiz sanmıştık ki
tek kişilik bir yalnızlığa bile
rahatça sığarız
9. I. Ana başa taç imiş,
C) potinlerime ve paltoma
Her derde ilaç imiş,
teşekkür etmeliyim
teşekkür etmeliyim yağan kara Bir evlat pir olsa da,
bu güne bu sevince Anaya muhtaç imiş.
kara bastığım için şükür
D) Ne hasta bekler sabahı, II. Arzular başka şey,
Ne taze ölüyü mezar. Hatıralar başka,
Ne de şeytan, bir günahı,
Güneşi görmeyen şehirde
Seni beklediğim kadar.
Söyle nasıl yaşanır.
E) Ayrılık, demir çubuk gibi sallanıyor havada
Çarpıyor yüzüme yüzüme
III. Beni candan usandırdı, cefâdan yâr usanmaz mı?
Sersemledim
Felekler yandı âhımdan, murâdım şem’i yanmaz mı?
Numaralanmış dizelerde kullanılan ölçünün sıralanışı
aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) Serbest ölçü / hece ölçüsü / aruz ölçüsü
B) Aruz ölçüsü / hece ölçüsü / serbest ölçü
7. Ne zaman seni düşünsem
C) Hece ölçüsü / serbest ölçü / aruz ölçüsü
Bir ceylan su içmeye iner
D) Aruz ölçüsü / serbest ölçü / hece ölçüsü
Çayırları büyürken görürüm
E) Hece ölçüsü / serbest ölçü / serbest ölçü
Her akşam seninle
Yeşil bir zeytin tanesi
Bir parça mavi deniz
Alır beni seni düşündükçe 10. Akışta demetlenmiş büyük küçük kâinat
Gül dikiyorum elimin değdiği yere Şu çıkan buluta bak bu inen suya inat
Atlara su veriyorum Bu beyitteki altı çizili sözcüklerde aşağıdaki edebî sanat-
lardan hangisi vardır?
Daha bir seviyorum dağları
A) İntak B) İstifham C) Tekrir
Bu şiirin konusuna göre türü aşağıdakilerden hangisidir?
D) Teşbih E) Tezat
A) Epik B) Pastoral C) Didaktik
D) Lirik E) Dramatik

48