Page 167 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 167
FELSEFE
TYT 2022
2022 YKS ÇIKMIŞ SORULAR
1. Felsefi soruların net ve değişmez yanıtları, herkese uygulanabile- 3. Augustinus, “Mutlak olarak iyi olan ve her şeye gücü yeten bir
cek hazır reçeteleri yoktur. Bu soruların kişilerin kendileri tarafından Tanrı kötülükleri neden yaratmıştır?” sorusuna “Tanrı kötülüğü
sorulup yine kendileri tarafından, kendileri için yanıtlanmaları yaratmadı çünkü kötülük bir ‘şey’ değil, bir şeyin yokluğu ya
gerekir. Örneğin hangi eğitim türüyle hangi mesleğin doğanıza da noksanlığıdır.” diyerek cevap verir. Örneğin yalancılıktaki
daha uygun düşeceğini belirleyip kendinizi daha iyi tanıyabilmek kötülük dürüstlüğün noksanlığından kaynaklanır. “Peki Tanrı
için gençlik psikoloğundan yardım alabilirsiniz. Fakat “eğitimin neden dünyayı, içinde kötülüklerin olmasına izin vererek
ne olduğu” veya “insanların kendilerine, ailelerine ve ülkelerine yaratmıştır?” sorusuna ise insanların akıllı varlıklar olduğu
karşı ne gibi sorumlulukları bulunduğu” veya “sorumluluğun ne düşüncesi ve özgür irade kavramı ile açıklık getirmektedir. Ona
olduğu” soruları, bir uzman tarafından gereği gibi yanıtlanamaz. göre Tanrı’nın kendisine bahşettiği özgürlüğü insanın yanlış
Bu soruları sadece felsefe yardımıyla yanıtlayabiliriz. ve kötü bir iradeyle kullanması, tüm ahlaki kötülüklere neden
olmaktadır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir felsefe sorusu de-
ğildir? Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Seninle aynı şeye bakıyoruz ama aynı şeyi mi görüyoruz? A) İnsan özü itibariyle eylemlerinde iyiye yönelen bir varlıktır.
B) Bir davranış bugün iyi yarın kötü olarak değerlendirilebilir mi? B) Evrendeki işleyiş Tanrı müdahalesinden bağımsızdır.
C) İdeal şartlar sağlandığında bir devlet düzeni nasıl olmalıdır? C) İyiliğin var olabilmesi için kötülüğün de var olması gerekir.
D) Kırmızı ışık yanınca herkes bekliyor ben de beklemeli miyim? D) Tanrı, kötülüğü insanları sınamak için yaratmıştır.
E) Bu filmi eleştirmenler beğendi diye ben de beğenmek zorun- E) İnsan, eylemlerinin belirleyicisi ve mutlak sahibidir.
da mıyım?
4. Bitkinin çiçek açmasıyla tomurcuğun kaybolması gibi meyvenin
kendini göstermesiyle çiçek de yitip gider. Sanki bitkinin varoluşu
gibi görünen çiçekler aslında ağacın gerçek amacı olan meyveye
2. 1977 yapımı Annie Hall adlı filmde, depresyondaki küçük bir
götüren bir aşamadır. Bitkinin bu biçimleri aynı anda bir arada
çocuğu annesi doktora götürür. Anne doktora durumu “Okuduğu
bulunmaz ve birbirlerinin yerini alarak gerçekleşir. Organik
bir şey yüzünden böyle oldu.” diyerek açıklar. Çocuk sıkıntısını
birliğin birer anı olan bu aşamalar, bütün içinde birbirleriyle
doktora anlatmaya “Evren genişliyor!” cümlesiyle başlayınca
çatışma hâlinde olmadıkları gibi tersine her biri aynı ölçüde
anne çileden çıkar ve sesini yükselterek: “Sen Brooklyn’desin
gereklidir. Bu bir arada, eşit olarak bulunma zorunluluğu ise
ve Brooklyn’in genişlediği falan yok.” der.
bütünü yani bitkinin yaşamını oluşturur.
Bu parça felsefi açıdan ele alınırsa annenin düşünceleri
Hegel’in bu düşüncelerinden hakikat konusunda aşağıdaki-
aşağıdaki yaklaşımların hangisiyle ilişkilendirilebilir?
lerin hangisine ulaşılabilir?
A) Varlık alanında çokluğun değil tek bir tözün esas olduğunu
A) Hakikati anlamak için oluşumun ilk aşamasına odaklanıl-
savunan monizm
malıdır.
B) Dünyaya ilişkin bilgimizin sadece deneyimden gelmediğini
B) Bir şeyin hakikati, onun yalnızca anlık bir durumundan
savunan rasyonalizm
türetilemez.
C) Var olan her şeyin maddeden oluştuğunu söyleyen
C) Hakikatin oluşumsal aşamaları birbirine bağlı değildir.
materyalizm
D) Bir nesnenin hakikati, özünde değişmeyen bir yapı arz
D) Soyut irdelemeler yerine sonuç ve yarar kavramlarını kul-
eder.
lanan pragmatizm
E) Hakikat sadece temel parçaların bir araya gelmesinden
E) Bilimsel bilgiyi ve aklı diğer düşünsel yöntemlere yeğle-
oluşur.
yen pozitivizm
167