Page 164 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 1. ADIM

7. Varoluş kendi içinde diyalektik bir sıra izleyen estetik, etik ve 10. Nietzsche, insana değerlerin yeniden değerlendirilmesi göre-
dini varoluş olmak üzere üç aşamadan oluşur. “Estetik va- vini yüklemiştir.
roluş” aşamasının en belirleyici özellikleri; duyu deneyinde
Nietzsche bu görevi yapabilecek insanı aşağıdakilerden
daima gerçeklik yerine olanaklılığın yeğlenmesi, bir öznenin
hangisi ile ifade eder?
yaşadığı bölük pörçük deneyimler, ironi ile kuşkuculuğun yok
sayıcı kullanımı ve elden geldiğince can sıkıntısından kaçış- A) Üst insan
tır. “Etik varoluş” ile anlatılmak istenen, dinsel bir yaşam sür-
B) Bilge insan
dürülürken dâhi edinilmesi olanaklı bir yaşam görüşü ve daha
yüksek bir aşama olan “dinsel aşama” ile sınırlandırılmış va- C) Özgür insan
roluş aşamasıdır. D) Egoist insan

Görüşleri açıklanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir? E) Ödeve uyan insan
A) Dewey

B) Hartmann
C) Sartre
D) Nietzsche
11. 20. yüzyıl felsefesi, gerçeğin ne olduğu, nasıl bilinebileceği-
E) Kierkegaard
nin ele alındığı ve metafizik tartışmaların kendini hissettirdiği
bir dönem olmasının yanı sıra dünya savaşları gibi toplumsal
ve ekonomik düzlemde yaşanan değişimlere yönelik fikirlerin
de oluştuğu bir dönemdir. Çağdaş bir felsefe olan ve belli bir
coğrafyanın egemenliğinde olmayan 20. yüzyıl felsefesi, za-
8. İnsan varlığı itibariyle âdeta dünyaya fırlatılmış bir varlıktır. man içinde sistemleşmiştir. Bu dönemde felsefe uzmanlaşa-
Fırlatılmışlık kişinin hâletiruhiyesine göre değişen, başkala- rak 20. yüzyıl sonlarına doğru filozoflardan üniversite dışında
rıyla paylaştığımız ve büyülendiğimiz bir dünyaya bırakılma- çalışan neredeyse kalmamıştır.
mızın basit farkındalığıdır. Bu farkındalıktan sonra kişi, ola-
Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi 20. yüzyıl felsefesi
naklarını yakalama ve somut bir durumda eylemde bulunma
için söylenemez?
hareketiyle fırlatılmışlık durumundan kurtulabilir.
A) Felsefede uzmanlaşmanın olduğu dönemdir.
Bu parça aşağıdaki filozof ve görüşlerinden hangisine
karşılık gelir? B) Sınırlı bir coğrafyada kendini göstermiştir.
C) Felsefede metafizik tartışmalar yaşanmıştır.
A) Heidegger - varoluşçuluk
D) Toplumsal gelişmeler felsefi düşünceyi etkilemiştir.
B) Husserl - fenomenoloji
E) Felsefenin üniversiteler aracılığıyla yayıldığı dönemdir.
C) Dilthey - hermeneutik
D) Kuhn - mantıkçı pozitivizm
E) Hartman - yeni ontoloji

12. 20. yüzyıl başları özellikle İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi bünyesinde açılan Felsefe Bölümüyle birlikte
Türkiye’de düşünme dünyasının hızla geliştiği bir dönemin
başlangıcı olmuştur. “Felsefe Yazıları” adlı eseriyle TDK
9. Yaşam bir akıştır. Akıl ve mantık bu akışı kavrayabilecek 1977 Deneme Ödülü’nü alan, felsefenin diyalektik çerçeve-
esneklikte değildir. Akışı kavrama gücü, zekâ ile içgüdünün de olduğunu belirterek analitik felsefeyi benimsediğini ifade
birleşimiyle ortaya çıkan bir yetiyi gerektirir. Bu yeti bizde do- eden düşünürümüzdür.
ğuştan bulunmaktadır ve mutlak bilginin kaynağıdır.
Bu parçada sözü edilen düşünür aşağıdakilerden hangi-
Bu parçadaki görüş aşağıdakilerden hangisine uygundur?
sidir?
A) Comte’un pozitivizmine
A) Macit Gökberk
B) Husserl’in fenomenolojisine B) Nusret Hızır

C) Bergson’un entüisyonizmine
C) Hasan Âli Yücel
D) Wittgenstein’ın analitik felsefesine
D) İoanna Kuçuradi
E) Descartes’ın rasyonalizmine
E) Takiyettin Mengüşoğlu

162