Page 164 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 2. ADIM

7. Nurettin Topçu; hareketi, biyolojik bakımdan değil insanla- 10. 20. yüzyıl felsefesinin önemli akımlarından biri olan hermeneu-
ra ve onların değişimine yönelik bir kavram olarak ele alır. tik, insanın söz ve eylemlerinin oluşturduğu ürün ve yapıların
İnsan, hareketlerini düşünerek ve isteyerek gerçekleştirir. anlamına yönelik yorumlamadır. Hermeneutik, Gadamer ile
Yalnız insana mahsus olan hareket, insanın kendi kendisini felsefi bir akıma dönüşmüştür. Gadamer, hermeneutiği yöntem
değil, hakikati arama çabası olarak görmüştür. Ona göre bir
ve başka varlıkları değiştirmesi demektir. Hareket varlığımı- insanın diğer insanı ve yine kendini anlaması için hermeneutik
zın başlangıcı, hayatın cevheridir. Hareket etmedikçe insan gereklidir. Gadamer, anlamayı, “ufukların kaynaşması” teori-
kendini tanıyamaz. Ancak hareketle ruh, vücut kazanır ve vü- siyle açıklar; kişi anlamaya yöneldiği şeyin ufkuyla kaynaşır ve
cut ruh kazanır. Tam ve gerçek hareket, bütün aleme yayılış, ortaya anlam çıkar. Ufukların kaynaşması, dil ve anlam ilişkisi
oradan da sonsuzluğa geçiştir. içerisinde, insanın veya eserinin yorumlanması şeklinde olabi-
lir. İnsana veya esere yönelik ön bilgiler anlamaya dair bilgile-
rin başlangıcıdır. Gadamer’e göre anlamak, üretilmiş bilginin
Buna göre hareketle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine
yeniden yorumlanmasıdır.
ulaşılamaz?
A) Hareket hem kendimizi hem de eşyayı değiştirmektir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

B) Hareket var olmak, istemek ve düşünmek arasındaki uyumu A) Gadamer, hermeneutik ile ilgili açılamalarında insanı
merkeze koyar.
aramak demektir.
B) Gadamer’e göre hermeneutik, yaşamın her alanını kapsar.
C) Hareket, tabiat düzeniyle yetinmeyip tabiat düzenini
aşmayı gerektirmektedir. C) Gadamer’e göre anlama, dilin analizi ile mümkündür.
D) Gadamer’e göre ön yargılar anlamanın önünde engeldir.
D) Hareket kaba bir gücün, içgüdünün ya da basit reflekslerin
E) Gadamer, hermeneutiği yöntem olarak görmez.
dışa vurumudur.
E) Hareket ahlaki, estetik, bilimsel ya da dinî her türlü insan
faaliyetini ifade eder.
11. Yeni Ontoloji, varlığı dört katmanlı gerçeklik olarak ele al-
maktadır. Bu yaklaşıma göre varlık, bilinçten bağımsız olarak
vardır. Dünya, her biri birbirinden ayrı dört katmanın bir araya
8. Mantıkçı pozitivizme göre bir önermenin bilime konu olabil- gelerek oluşturduğu bir bütündür. En altta nesneler, canlılar,
mesi için olgusal olarak doğrulanabilir olması gerekmektedir. sonra ruhlu varlıklar ve en üstte değer üreten insan. En altta
fizik, en üstte felsefe vardır.
Buna göre aşağıdaki önermelerden hangisi bilime konu
olamaz? Buna göre “yeni ontoloji” ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Ruh ölümsüzdür.
A) Dış dünya onu bilenden bağımsız değildir.
B) Isınan cisimler genleşir.
B) Varlık, çeşitlilik içeren bir bütündür.
C) Tüm canlılar solunum yapar.
C) İnsan en üst katmanda yer alır.
D) Maddeler atomlardan oluşur.
D) Varlık en alttan üste doğru ilerler.
E) Su, hidrojen ve oksijenden oluşur. E) Varlık felsefi bir problemdir.

9. Sartre’a göre insanda varoluş özden önce gelir. Varoluşun 12. Kierkegaard açısından her insan daima oluşum hâlindedir ve
insana sadece şimdiki zaman verilmiştir. İnsan olmak yani
özden önceliği ilkesi, temelini özgürlükte bulur. İnsan özgür
var olmak bizzat kendi olmak için daimi bir çabadır. Bu yüz-
olmasaydı varoluşu özden önce gelmezdi. İnsan kendi özgür
den insan anda kendini aşmak ve fethetmek durumundadır.
eylemleri ile kendi özünü inşa eden bir varlıktır. Bir özle doğ- Varoluşun kendisine dışarıdan herhangi bir müdahale söz
mak, bir belirlenmişlik ve cebir içinde olmak, onun özgürlüğü- konusu değildir; o kendi kendine varoluşa sahip bir varlıktır.
ne ters düşer. Bu nedenle varoluş özün oluşumu yönünde bir Varoluş düşünülen bir şey değil yaşamın içinde olan bir şeydir.
imkândır. Kierkegaard’a göre genel, evrensel bir varoluştan söz etmek
mümkün değildir. Varoluş bireye özgüdür ve birey bu kendinde
Parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine özgülüğü ile diğer varlıklardan ayrılmaktadır.
ulaşılamaz?
Parçaya göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?
A) İnsanın özü varoluşunu belirler.
A) Varoluş süreci her insanda aynıdır.
B) İnsan kaderini kendi yazar.
B) Varoluş sürecinde değişim söz konusu değildir.
C) İnsan ne olacağına özgürce karar verir.
C) İnsanın varoluşu özneldir ve eşsizdir.
D) İnsanın özgürlüğü, özünü kendisinin belirlemesindedir.
D) Her insan kendi var oluşunu başka bir varlığa borçludur.
E) İnsanın varoluşu özünü mümkün kılar.
E) İnsanın varoluşu doğaüstü bir güç tarafından belirlenmiştir.

164