Page 161 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 1.
ADIM
20. Yüzyıl Felsefesi - 2

1. I. Felsefi birikim 4. 20. yüzyıl felsefesi, günümüze kadar uzanan toplumsal olay-
lar ve 18-19. yüzyıl felsefesinde yaşanan tartışmalara yöne-
II. Toplumsal koşullar
lik, bu dönem filozofları tarafından yapılan felsefi sorgulama-
III. Bilimsel gelişmeler
lar üzerine yükselen bir felsefedir.18-19. yüzyıla damgasını
IV. Coğrafi keşifler vurmuş önemli filozoflar ve onların düşünce akımları değişim
V. Skolastik düşünce sürecini başlatmış ve 20.yüzyıl felsefesinin ana akımlarını
oluşturmuştur.
Yukarıda verilenlerden hangileri 20. yüzyıl felsefesinin
ortaya çıkışında etkili olmuştur? Buna göre aşağıdakilerden hangisinde 20. yüzyıl felsefesine
etki etmiş filozof ve görüşü birlikte verilmiştir?
A) I, II ve III
A) Hartmann – Yeni ontoloji
B) I, II ve IV
B) Sartre – Varoluşçuluk
C) I, III ve IV
C) Carnap – Mantıkçı pozitivizm
D) II, III ve IV
D) Gadamer – Hermeneutik
E) II, III ve V
E) Kant – Kritisizm

2. Hegel’in diyalektik düşüncesini ayakları üzerine çevirdiğini be- 5. 20. yüzyıl felsefesinin en önemli akımlarından biridir. Dilthey
lirterek diyalektiği; ekonomi temelinde insanlık tarihine uygu- bu akımın kurucusu ve filozofudur. Doğa bilimleri ve tinsel
lamıştır. Bu görüş düşünce tarihinde “Diyalektik Materyalizm” bilimler ayrımı yapan Dilthey, yaşanan her dönemin kendi
olarak anılır. Ayrıca alt yapının, üst yapıyı; yani ekonominin tinselliği olduğunu ve bu tinselliğin de dilde kendine has an-
ahlak, siyaset, din gibi unsurları belirlediğini ifade etmiştir. lamlar oluşturduğunu ileri sürer. Ona göre tarihsel bir dönemi
veya tarihsel bir olayı anlayabilmek için o dönemin tinsel ya-
Parçada hakkında açıklama yapılan filozof aşağıdakilerden
pısının dile yüklediği anlamlarına bakılması gerekir.
hangisidir?
A) K. Marx Dilthey’in temsil ettiği bu felsefi akım aşağıdakilerden
hangisidir?
B) E. Husserl
A) Egzistansiyalizm
C) S. Kierkegaard
B) Rasyonalizm
D) F. Nietzsche
C) Yeni ontoloji
E) J. P. Sartre
D) Hermeneutik
E) Fenomenoloji
3. Tarihle ilgili paranteze alma: Toplumsal görüş ve ön yargı-
lardan uzaklaşma.
Varoluşla ilgili paranteze alma: Eşyaların gerçekten var 6. Aristoteles’in fizik alanındaki görüşleri bir zamanlar bilim
olup olmadıklarına yönelik şüpheden uzak durma. insanları için geçerli bir çerçeveydi. Bu geçerlilik Newton’a
kadar sürmüştür. Bir dönem bilim insanları için geçerli olan
“İde”lerle ilgili paranteze alma: Eşyaları renk ve şekil gibi
ve ortak olarak paylaşılan değerler belli bir zaman sonra
niteliklerinden soyutlama.
geçerliliğini yitirmiştir.
Bu sınıflandırmalar, 20. yüzyıl felsefesi akımlarından
Bu parçada sözü edilen durum aşağıdaki filozof ve
hangisine aittir?
kavramlarından hangisini çağrıştırmaktadır?
A) Varoluşçuluk
A) Kuhn – Paradigma
B) Fenomenoloji B) Gadamer – Yorum

C) Mantıkçı Pozitivizm C) Hegel – Geist
D) Diyalektik Materyalizm D) Marx – Değişim
E) Yeni Ontoloji E) Sartre – Varoluş

161