Page 158 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 158

FELSEFE                                                                                      2. ADIM




         7.   Husserl geliştirmiş olduğu fenomenoloji yöntemi ile fenomen-  10.  Bilmek, fenomenin içindeki özü kavramaktır. Varlığın özünün
             lerin özünün bilgisine ulaşmayı ve dolayısıyla bilincin çözüm-  kavranabilmesi için nesnenin özüne ait olmayan rastlantısal
             lenmesini hedefler. Bu yöntem ile fenomenlerin özüne ula-  özelliklerin  ve  ilgisiz  görüşlerin  bir  kenara  bırakılması  yani
             şırken daha önce edinilmiş bilgileri, ön yargıları, rastlantıya   paranteze  alınması  gerekmektedir.  Fenomenolojik  yöntem,
             dayalı bilgi verilerini ayıklayarak paranteze alır.    edindiğimiz tüm verileri paranteze alma işlemidir.

                Bu parçadan hareketle Husserl’in yöntemi için aşağıda-          Buna göre fenomenolojik yöntemin amacı aşağıdakilerden
             kilerden hangisi söylenebilir?                         hangisidir?

             A)  Özgürlük, seçim yapma, varoluş gibi kavramları açıklar.  A)  Öznel doğruya ulaşmak
             B)  Belli bir insanın bakış açısından hareket eder.    B)  Varlığın özünün bilgisine ulaşmak
             C)  Bilinç, her zaman bir şeyin bilinci olduğundan bilincin  C)  Varlığın bilgisine ulaşılamayacağını göstermek
                içeriklerine ulaşmayı hedefler.                     D)  Duyu bilgisini hakikati kavramada araç edinmek

             D)  İnsanın söz ve eylemlerinin oluşturduğu ürün ve yapıların   E)  Varlığı aniden ortaya çıkan içsel bir kavrayışla bilmek
               anlamına yönelik yorumlamalar yapar.
             E)  Toplumsal yaşantının oluşturduğu görüş ve ön yargılarla
                                                                11.  K. Marx diyalektik materyalizmin en önemli temsilcilerindendir.
               hareket ederek gerçekliğe ulaşmayı hedefler.
                                                                    Başta insan bilinci olmak üzere, her şeyin kökenini maddeye
                                                                    dayandırır. Madde, yapısındaki çelişkiden dolayı hem nicelik-
                                                                    sel, hem de niteliksel değişime uğrar. Ona göre; varlık ve top-
                                                                    lumsal olayların tümü, sözü edilen değişim sürecinin ürünüdür.
         8.   Hegel’in söylediği gibi her felsefe, çağının düşüncelerini dile
             getirir. Antik dünyanın insanı kendini evrenin bir üyesi hatta bir         Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
             parçası olarak görüyordu. Orta Çağ’ın insanı kendini Tanrı’ya
             bağlamıştı. Yeni Çağ insanı aklın gücüne, insanlık idesinin gü-  A)  Maddi yapılanmalarda oluşacak hatalar değişim sürecini
             cüne inanmış, tarihin anlamlı düzenine güvenmiş bir ilerleme   bozar.
             iyimserliğindeydi. Günümüzde ise insan, bütün bu dayanakla-  B)  Düşünce üretmeyen toplumlarda maddi değişim tamam-
             rını yitirmiştir. Evrenin büyüsü bozulmuş, evrenin ekseni değiş-  lanmış demektir.
             miş ve bunun sonucunda da insan kendi kendisi için sorunsal   C)  Düşüncenin yol göstermediği değişimlerde madde
             olmuştur. Kendini gerçekleştirme çabasına girmiştir.
                                                                       durağanlaşır.
                 Parçada insanı kendi kendisi için sorunsal olarak gören   D)  Toplumsal olayların nedeni maddenin diyalektik yasalarına
             felsefi görüş aşağıdakilerden hangisidir?                 bağlıdır.
             A)  “İnsan fenomenlerin özüne ulaşabilir.” diyen fenomenoloji  E)  Diyalektik değişim süreci zihinsel olanın maddi olana

             B)  “İnsanın var oluşu özünden önce gelir.” diyen varoluşçuluk     dönüşmesiyle sonlanır.
             C)  “Felsefenin  konusu  ve  problemleri  tarihsel-kültürel  ger-
               çeklik ile olan bağlantısı açısından ele alınmalıdır.” diyen
                                                                12.  Popper’ın doğrulanabilirliğe eleştirel yaklaşımı, onu bilim felse-
               hermeneutik
                                                                    fesi çevresinde önemli bir düşünür haline getirmiştir. Eleştirel
             D)  “Toplumlarda alt yapı üst yapıyı belirler.” diyen diyalektik   akılcılık olarak da adlandırılan bu anlayışa göre, bir kuramın
               materyalizm                                          bilimselliği  onun  “doğrulanabilme”  özelliğinde  değil,  geçersiz
             E)  “Metafizik önermeler anlamsızdır.” diyen mantıkçı pozitivizm  kılınabilme imkânında ve çürütülebilme niteliğinde aranmalıdır.
                                                                      Buna göre Popper’ın bilimsel anlayışı ile ilgili aşağıdaki-
                                                                    lerden hangisi söylenebilir?

         9.   Mantıkçı pozitivizme göre bilim, objektif deney ve gözlemle   A)  “Anlamlılığı” ve “doğrulanabilirliği” bilimselliğin ölçütü sayar.
             elde edilmiş genel - geçer evrensel bilgilerden oluşur.  B)  Bilimin  tümevarımsal  yöntemi  kullanması  gerektiğini
                                                                       savunmuştur.
               Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
                                                                    C)  Bilim insanları gözlemler yapar ve sonra gözlemlediklerini
             A)  Bilimsel bilgi kişiden kişiye değişmez.
                                                                       açıklama girişiminde bulunurlar.
             B)  Bilim olgulara dayalıdır.
                                                                    D)  Yanlışlanabilirlik  ilkesi  ile  bilimsel  olan  ile  olmayan
             C)  Bilim genel yasalara ulaşmaya çalışır.                birbirinden ayrılabilir.
             D)  Bilim, döneminin tarihinden ve kültüründen etkilenir.  E)  Duyu verilerinin bilginin tek kaynağı olduğunu; metafizik
                                                                       yargıların anlamsızlığını ileri sürer.
             E)  Bütün bilimlerin özünde mantık vardır.



       158
   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163