Page 158 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 158
FELSEFE 2. ADIM
7. Husserl geliştirmiş olduğu fenomenoloji yöntemi ile fenomen- 10. Bilmek, fenomenin içindeki özü kavramaktır. Varlığın özünün
lerin özünün bilgisine ulaşmayı ve dolayısıyla bilincin çözüm- kavranabilmesi için nesnenin özüne ait olmayan rastlantısal
lenmesini hedefler. Bu yöntem ile fenomenlerin özüne ula- özelliklerin ve ilgisiz görüşlerin bir kenara bırakılması yani
şırken daha önce edinilmiş bilgileri, ön yargıları, rastlantıya paranteze alınması gerekmektedir. Fenomenolojik yöntem,
dayalı bilgi verilerini ayıklayarak paranteze alır. edindiğimiz tüm verileri paranteze alma işlemidir.
Bu parçadan hareketle Husserl’in yöntemi için aşağıda- Buna göre fenomenolojik yöntemin amacı aşağıdakilerden
kilerden hangisi söylenebilir? hangisidir?
A) Özgürlük, seçim yapma, varoluş gibi kavramları açıklar. A) Öznel doğruya ulaşmak
B) Belli bir insanın bakış açısından hareket eder. B) Varlığın özünün bilgisine ulaşmak
C) Bilinç, her zaman bir şeyin bilinci olduğundan bilincin C) Varlığın bilgisine ulaşılamayacağını göstermek
içeriklerine ulaşmayı hedefler. D) Duyu bilgisini hakikati kavramada araç edinmek
D) İnsanın söz ve eylemlerinin oluşturduğu ürün ve yapıların E) Varlığı aniden ortaya çıkan içsel bir kavrayışla bilmek
anlamına yönelik yorumlamalar yapar.
E) Toplumsal yaşantının oluşturduğu görüş ve ön yargılarla
11. K. Marx diyalektik materyalizmin en önemli temsilcilerindendir.
hareket ederek gerçekliğe ulaşmayı hedefler.
Başta insan bilinci olmak üzere, her şeyin kökenini maddeye
dayandırır. Madde, yapısındaki çelişkiden dolayı hem nicelik-
sel, hem de niteliksel değişime uğrar. Ona göre; varlık ve top-
lumsal olayların tümü, sözü edilen değişim sürecinin ürünüdür.
8. Hegel’in söylediği gibi her felsefe, çağının düşüncelerini dile
getirir. Antik dünyanın insanı kendini evrenin bir üyesi hatta bir Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
parçası olarak görüyordu. Orta Çağ’ın insanı kendini Tanrı’ya
bağlamıştı. Yeni Çağ insanı aklın gücüne, insanlık idesinin gü- A) Maddi yapılanmalarda oluşacak hatalar değişim sürecini
cüne inanmış, tarihin anlamlı düzenine güvenmiş bir ilerleme bozar.
iyimserliğindeydi. Günümüzde ise insan, bütün bu dayanakla- B) Düşünce üretmeyen toplumlarda maddi değişim tamam-
rını yitirmiştir. Evrenin büyüsü bozulmuş, evrenin ekseni değiş- lanmış demektir.
miş ve bunun sonucunda da insan kendi kendisi için sorunsal C) Düşüncenin yol göstermediği değişimlerde madde
olmuştur. Kendini gerçekleştirme çabasına girmiştir.
durağanlaşır.
Parçada insanı kendi kendisi için sorunsal olarak gören D) Toplumsal olayların nedeni maddenin diyalektik yasalarına
felsefi görüş aşağıdakilerden hangisidir? bağlıdır.
A) “İnsan fenomenlerin özüne ulaşabilir.” diyen fenomenoloji E) Diyalektik değişim süreci zihinsel olanın maddi olana
B) “İnsanın var oluşu özünden önce gelir.” diyen varoluşçuluk dönüşmesiyle sonlanır.
C) “Felsefenin konusu ve problemleri tarihsel-kültürel ger-
çeklik ile olan bağlantısı açısından ele alınmalıdır.” diyen
12. Popper’ın doğrulanabilirliğe eleştirel yaklaşımı, onu bilim felse-
hermeneutik
fesi çevresinde önemli bir düşünür haline getirmiştir. Eleştirel
D) “Toplumlarda alt yapı üst yapıyı belirler.” diyen diyalektik akılcılık olarak da adlandırılan bu anlayışa göre, bir kuramın
materyalizm bilimselliği onun “doğrulanabilme” özelliğinde değil, geçersiz
E) “Metafizik önermeler anlamsızdır.” diyen mantıkçı pozitivizm kılınabilme imkânında ve çürütülebilme niteliğinde aranmalıdır.
Buna göre Popper’ın bilimsel anlayışı ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenebilir?
9. Mantıkçı pozitivizme göre bilim, objektif deney ve gözlemle A) “Anlamlılığı” ve “doğrulanabilirliği” bilimselliğin ölçütü sayar.
elde edilmiş genel - geçer evrensel bilgilerden oluşur. B) Bilimin tümevarımsal yöntemi kullanması gerektiğini
savunmuştur.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
C) Bilim insanları gözlemler yapar ve sonra gözlemlediklerini
A) Bilimsel bilgi kişiden kişiye değişmez.
açıklama girişiminde bulunurlar.
B) Bilim olgulara dayalıdır.
D) Yanlışlanabilirlik ilkesi ile bilimsel olan ile olmayan
C) Bilim genel yasalara ulaşmaya çalışır. birbirinden ayrılabilir.
D) Bilim, döneminin tarihinden ve kültüründen etkilenir. E) Duyu verilerinin bilginin tek kaynağı olduğunu; metafizik
yargıların anlamsızlığını ileri sürer.
E) Bütün bilimlerin özünde mantık vardır.
158